Çalışanların Hukuki Haklarına İlişkin Farkındalık Düzeyleri%253A Antalya İli Turizm Sektörü Örneği

Çalışma hayatının vazgeçilmez aktörlerinden biri olan işçilerin hakları yasal düzenlemelerle koruma altına alınmıştır. Yasalar ve temel sözleşme metinleri, emeğin korunması ve taraflarca ekonomik çıkarın sağlanması amacıyla işçiyi korurken birtakım sorumluluklar da yüklemektedir. Çalışanların haklarına dair bilinç ve farkındalığın artması ile hak ihlalleri ve emeğin sömürülmesine dair işçiyi istismar eden durumlara karşı azalma görülebilmektedir. Bununla birlikte işçilerin hakları ve sorumlulukları üzerine farkındalığının yüksek olması işçi açısından büyük önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı turizm sektöründeki çalışanların hukuki haklarına ilişkin farkındalık düzeyi ve tutumlarını ölçmektir. Bu amaçla yapılan nitel araştırma kapsamında gönüllülük esasına dayalı 21 erkek ve 4 kadın ile mülakat yapılmıştır. Örneklem seçme yöntemi olarak kartopu örneklem yöntemi kullanılmıştır. Mülakat sonucunda analizler için Nvivo uygulaması deneme sürümü kullanılmıştır. Analiz, kategorik endeksleme ile oluşturulan kodlar yardımıyla belli bir kavram oluşturmaya çalışılarak yapılmıştır. Araştırma sonucunda, işçiler kanunları yeterli bulduğunu söylerken işverenlerin kanuna uymadığını ifade etmiştir. Ücretler, mesai ücretlerinin ödenmemesi ve izinlerin verilmemesi ise karşılaşılan sorunlardan bazılarıdır. İşverenlerin işten çıkarmayı tehdit olarak kullanması ve sorunları çözmemesi, kıdem tazminatını kaybetme ve iş bulamama korkusu işçileri haklarını savunmamaya itmektedir. İşçilerin şikayetçi olduğu bir diğer konu ise denetimlerin haberli olması ve usulüne uygun yapılmamasıdır. Çalışanların iş hayatındaki konumlarına ilişkin görüşleri ise çoğunluk olarak değersiz hissetme olmuştur. Turizm sektöründe yer alan sendikalaşmaya ilişkin olumsuz bakışın düzeltilmesi, çalışma koşullarının iyileştirilmesi için TİS sayılarının arttırılması, yapılan denetimlerin usulüne uygun yapılması ve iyileştirici politikaların hayata geçirilmesi gerekmektedir