Metody ekspresji językowej niebinarnej tożsamości płciowej w językach angielskim i polskim: porównawcze badanie ankietowe

Liczba przeprowadzonych dotychczas badań dotyczących języka osób niebinarnych, zwłaszcza w obszarze studiów porównawczych i analizy języka polskiego, jest ograniczona. W związku z tym za cel niniejszej pracy postawiono sobie zbadanie i porównanie metod ekspresji językowej niebinarnej tożsamości płciowej w językach polskim i angielskim oraz przeanalizowanie przyczyn wyborów językowych dokonywanych przez osoby niebinarne. Moją intencją było również zrozumienie, w jakim stopniu czują one, że język, którego używają, ogranicza je w wyrażaniu ich nienormatywnej tożsamości płciowej. Cele ten zostały osiągnięte za pomocą internetowego badania socjolingwistycznego, w którym osobom uczestniczącym zadano szereg pytań dotyczących etykiet opisujących płeć, zaimków, form grzecznościowych, terminologii oraz form przymiotników i czasowników. Osoby respondenckie poproszono także o przedstawienie swoich postaw, odczuć i doświadczeń związanych z językiem. Ankieta była skierowana do osób niebinarnych posługujących się językiem polskim lub językiem angielskim oraz do niebinarnych osób dwujęzycznych posługujących się obydwoma tymi językami. W badaniu wzięły udział pięćdziesiąt trzy osoby respondenckie, a jego wyniki pokazują, że dążenia osób niebinarnych w kontekście języka, którego używają i który jest wobec nich używany, skupiają się przede wszystkim na neutralności płciowej lub przynajmniej na możliwości zdystansowania się od płci przypisanej im przy urodzeniu. Badanie pokazało również, że w porównaniu z angielskim, w którym występuje wyłącznie rodzaj semantyczny (konceptualny), język polski, który cechuje rodzaj gramatyczny, nakłada na swoich użytkowników znacznie więcej ograniczeń, jeśli weźmiemy pod uwagę wyrażenia neutralne pod względem płciowym. Wreszcie osoby uczestniczące w badaniu, niezależnie od języka, w odniesieniu do którego wypełniały ankietę, potwierdziły znaczenie języka w procesie określania i wyrażania własnej tożsamości płciowej oraz wpływ języka na sposób, w jaki są postrzegane przez społeczeństwo.Until now, the number research conducted on the subject of the language of the non-binary, especially in the area of comparative studies and the analysis of Polish, is rather limited. Thus, the purpose of the thesis was to investigate and compare the linguistic methods of expressing non-binary gender identity in Polish and in English as well as to explore the reasons behind the linguistic choices of the non-binary individuals. Its aim was also to examine to what extent they feel constrained by the language they use in expressing their non-normative gender identity. This was achieved by means of the online sociolinguistic survey in which the participants were asked a range of questions concerning gender labels, pronouns, forms of address, terminology and forms of adjectives and verbs. They were also asked to present their language-related attitudes, feelings, and experiences. The survey was addressed to the non-binary speakers of Polish or English as well as the bilingual speakers of both languages. Fifty-three respondents took part in the survey, the results of which show that what the non-binary participants in general seek to achieve in the language they use and is used towards them is at best gender-neutrality or at least the possibility of distancing oneself from their sex assigned at birth. The survey demonstrated as well that Polish, being the language with the grammatical gender system, when compared to English, featuring the semantic gender exclusively, imposes by far more constraints on its speakers when gender-neutral expressions are taken into consideration. Finally, the participants of the survey, regardless of the language they referred to, confirmed the importance of the language in the process of determining and expressing their gender identity and the impact language has on the way they are perceived by the society