The use of the AAS method for the determination of zinc, magnesium, copper and iron in selected natural raw materials acting on the CNS.

Rośliny lecznicze mają bardzo długą historię stosowania. Ziołolecznictwo cieszy się dużym zainteresowaniem, a pacjenci chętnie sięgają po preparaty ziołowe, również te o działaniu uspokajającym, nasennym. Jednak na etykietach tych wyrobów producenci nie deklarują zawartości biopierwiastków. Wobec tego wybrane surowce naturalne zostały poddane chemicznej analizie ilościowej.Celem pracy było oznaczenie zawartości cynku, magnezu, żelaza i miedzi w wybranych roślinach leczniczych działających na OUN. Analizie poddano dziurawiec zwyczajny, melisę lekarską, szyszki chmielu zwyczajnego, korzeń kozłka lekarskiego, kłącze różeńca górskiego oraz lawendę lekarską. Badany materiał zmineralizowano z użyciem mieszaniny 30% H2O2 i 65% HNO3 przy zastosowaniu fal mikrofalowych. Oznaczone wartości porównano między wybranym lekiem roślinnym, którym było kłącze kozłka lekarskiego, a suplementami roślinnymi, którymi były pozostałe preparaty. Dodatkowo sporządzono napar z kwiatów lawendy lekarskiej i oznaczono w nim zawartość cynku i magnezu. Pomiary zawartości pierwiastków przeprowadzono przy użyciu metody płomieniowej absorpcyjnej spektrometrii atomowej.W wyniku przeprowadzonej analizy wykazano obecność cynku, magnezu, żelaza oraz miedzi we wszystkich badanych surowcach. Stwierdzono, że najwyższą zawartością w badanych roślinach leczniczych wyróżniał się magnez. Wśród mikroelementów, pierwiastkiem o największej zawartości było żelazo. Natomiast metalem o najmniejszej zawartości była miedź. Dodatkowo wykryto obecność cynku i magnezu w naparze przygotowanym z kwiatów lawendy lekarskiej, ich zawartość była niższa niż ich zawartość w materiale roślinnym. Badane biopierwiastki w różnym stopniu ulegały ekstrakcji do naparu – ponad połowa zawartości cynku uległa ekstrakcji, natomiast stężenie magnezu w naparze było znacznie niższe niż jego zawartość w mineralizacie, Wykazano także, że udział wybranych ziół w zaspokajaniu dziennego zapotrzebowania na badane biopierwiastki u osoby dorosłej jest nieznaczny.Herbal medicine has a very long history of use. Medicinal plants, including sedatives and tranquilizers are widely used. However, manufacturers don’t declare the presence of any bioelement in their products. The aim of this work was to determine the content of zinc, manganesium, iron and copper in chosen herbal plants acting on CSN. Hypercium perforatum, melissa officinalis, humulus lupulus, valeriana officinalis, rhodiola rosea, lavandula officinalis were analyzed material. They were mineralized by the microwave digestion method with the mixture of 30% H2O2 and 65% HNO3(V). The determined values were compared between the herbal drug, which was the valerian rhizome and plant supplements, which were the other products. Additionally, the infusion of lavender flowers was prepared and the content of zinc and magnesium was measured. Concentrations was determined using the AAS method.Conducted analysis showed the presence of zinc, magnesium, iron and copper in all tested raw materials. Magnesium was the component with the highest concentration and among the micronutrients it was the iron. On the other hand, metal with the lowest concentration was copper. Additionally, concentrations of zinc and magnesium in the prepared lavender infusion were lower than their content in the raw plant material. Tested bioelements were extracted to a different extent - more than half of the zinc content was extracted, while the concentration of magnesium in the infusion was much lowered. It has also been shown that the participation of chosen herbs in covering the daily requirement for the tested bioelements for an adult person is insignificant