The Lublin Disputation between the Polish Brothers and the Jesuits in 1579-1636

Temat pracy porusza problematykę dysput religijnych w Rzeczpospolitej XVI i XVII wieku. Obiektem badania są polemiki słowne przedstawione na łamach rękopisu kołoszwarskiego oraz pism polemicznych, między braćmi polskimi oraz jezuitami w latach 1579-1636. Opisywane spotkania odbywały się w województwie lubelskim. Praca podzielona została na trzy rozdziały. Pierwszy prezentuje początki ruchu antytrynitarskiego na terytorium Rzeczpospolitej. Dostarcza najważniejszych informacji, dotyczących sytuacji Lublina i Lewartowa w omawianym czasie. Ukazuje ponadto genezę powstania zboru mniejszego w województwie lubelskim. W drugim rozdziale przedstawione zostały cechy, rola oraz metody prowadzenia dysputy religijnej w Rzeczpospolitej. Trzeci rozdział poświęcony został z kolei analizie siedmiu dysput lubelskich. Celem pracy jest przedstawienie istoty sporu antytrynitarzy i jezuitów tudzież wskazanie tematów poruszanych w ich trakcie. Na spotkaniach dyskutowano niezmiennie wokół dogmatu o Trójcy Świętej, obrzędowości Kościoła, Boskości Chrystusa, Jego realnej obecności w chlebie i winie tudzież o zmartwychwstaniu.The subject of the study touches upon the problem of religious disputes in the Polish Republic in the 16th and 17th centuries. The object of research are verbal polemics presented in the kołoszwarski manuscript and polemical writings, between Polish friars and Jesuits in the years 1579-1636. The described meetings took place in the Lublin province. The work has been divided into three chapters. The first presents the beginnings of the anti-Trinitarian movement on the territory of the Republic of Poland. It provides the most important information concerning the situation of Lublin and Lewartów at that time. It also presents the genesis of the establishment of the minor church in the Lublin province. The second chapter presents the features, role and methods of religious disputation in the Republic of Poland. The third chapter was in turn devoted to the analysis of seven disputes in Lublin. The aim of this work is to present the essence of the dispute between the antitrinitarians and the Jesuits, and to indicate the topics discussed during them. The disputants invariably discussed the dogma of the Holy Trinity, the rituals of the Church, the divinity of Christ, his real presence in bread and wine and the resurrection