Ethical issues in transplantation : perspective of organ shortage

Artykuł stanowi krytyczne omówienie polskiej literatury bioetycznej dotyczącej niedoboru narządów do przeszczepu. Problemy związane z tym zagadnieniem w znacznej mierze wiążą się z próbą odpowiedzi na pytanie, jak zwiększyć liczbę dostępnych narządów w etycznie aprobowany sposób. Uwaga polskich autorów skoncentrowała się w tym względzie na analizie oraz ocenie dwóch rozwiązań – systemu pozyskiwania narządów opartego na regulacji sprzeciwu oraz systemu, który dopuszcza rynkowe pozyskiwanie narządów. Obydwa rozwiązania spotkały się z niemalże jednogłośną negatywną oceną. Poza przedstawieniem oraz krytyką stanowiska polskich bioetyków w tej sprawie ważną część tekstu stanowi sprawozdanie z krajowej debaty dotyczącej kryteriów i definicji śmierci – jedynie od martwych dawców można pobierać nieparzyste narządy, takie jak serce. Czytelnik będzie miał możliwość zapoznania się z różnymi propozycjami definicji śmierci, których zastosowanie może wpłynąć na liczbę dostępnych narządów. Poza przeglądem polskiej literatury, w tekście można znaleźć także krótką prezentację najważniejszych zagranicznych publikacji dotyczących zagadnienia niedoboru narządów.The article provides a critical overview of the Polish bioethics literature concerning the shortage of organs for transplantation. Problems related to this issue bear, to a considerable degree, on the attempt to answer the question how to increase the number of organs available in ethically acceptable ways. Polish authors have focused, in this respect, on the analysis and assessment of two solutions: an opt out system of acquiring organs and a system that allows the aquisition of organs on a “free market”. Both solutions have been almost unanimously negatively assessed. Apart from the presentation and critique of the positions of Polish bioethicists on this matter, an important part of the text is constituted by a report from a debate, held at the national level, on the criteria and definition of death: for it is only from the deceased donors that unpaired bodily organs, such as heart, can be taken