Handelen vanuit menswaardigheid. Een casestudy naar de (omgang met) ethische dilemma's van middenmanagers werkzaam bij maatschappelijk werk instelling NIM

In dit onderzoek stond de vraag ‘Hoe gaan publieke middenmanagers, werkzaam bij maatschappelijk werk instelling NIM, om met ethische dilemma’s ten gevolge van spanningsvelden waar zij in hun werk mee te maken hebben en wat voor professionalisering hebben zij, naar eigen zeggen, nodig voor een omgang met deze dilemma’s? centraal. Dit is onderzocht middels een casestudy die is uitgevoerd is bij NIM Maatschappelijk Werk, te Nijmegen. In de casestudy werden zes middenmanagers geïnterviewd. Uit de interviews kwam naar voren dat middenmanagers goed in staat zijn om de ethische dilemma’s uit hun werkomgeving in kaart te brengen. Zij hebben enerzijds een goed ontwikkelde ethische sensibiliteit vanuit hun achtergrond als maatschappelijk werker. Anderzijds worden zij door de organisatie NIM ruimschoots ondersteund en aangemoedigd om bewust met de ethische aspecten van hun werk om te gaan. Vanuit de organisatiestructuur van NIM worden een aantal strategieën geboden, namelijk: werkoverleggen, bijeenkomsten van moreel beraad, en zgn. geïnspireerde werkoverleggen. De middenmanagers geven aan ook eigen strategieën te hanteren, te weten: kritische persoonlijke reflectie, het zoeken van (externe) gesprekspartners en het inhoudelijk geïnspireerd blijven. In de casestudy wordt echter zichtbaar dat er ook nog professionaliseringsbehoeften zijn in het omgaan met ethische dilemma’s. De middenmanagers zijn dus goed in staat om de analyse van waarden en belangen te volbrengen maar zij geven aan het lastig te vinden om vervolgens over te gaan tot handelen. Het afwegen van waarden en kiezen welke waarde prevaleert vinden zij moeilijk, met name als het gaat om waarden als menswaardigheid en zingeving. Het lijkt erop dat de middenmanagers de behoefte hebben om hun morele actorschap te versterken. Met name als het gaat om het concretiseren van en uitbreiden van aandacht voor normatieve professionalisering; het handelen vanuit waarden en naar waarden die centraal staan bij NIM en het voeren van een kritische dialoog. Een theoretische duiding en ondersteuning van deze professionaliseringsbehoeften kan gevonden worden in de theorie van normatieve professionalisering en in het bijzonder bij de concepten ‘amor complexitatis’, kantelmomenten en parrèsia: vrijmoedig spreken