Sağlık harcamaları ve ekonomik büyüme arasında nedensel bir ilişki var mı? MINT ülkeleri örneği

1980 lerin ortalarında İçsel Büyüme Modelleri nin popülerlik kazanmasıyla birlikte, ekonomik büyümeyi etkileyebileceği ileri sürülen çok sayıda faktör ele alınmıştır. Bunlardan biri de beşeri sermayedir. Bu bağlamda beşeri sermayenin kalitesini ve verimliliğini etkileyen eğitim ve sağlık gibi çeşitli faktörler büyüme literatüründe ilgi çekmeye başlamıştır. Literatürde sağlık harcamalarının çeşitli kanallar aracılığıyla ekonomik büyümeyi etkileyebileceği ileri sürülmektedir. Sağlık, ekonomik büyümeyi i) gelir ve refah üzerindeki etkileri, ii) eğitim düzeyi ve performansı üzerindeki etkileri ve iii) bireyin yaşam süresi ve beşeri sermaye birikimi üzerindeki etkileri aracılığıyla etkileyebilir. Bu çalışmanın amacı, Meksika, Endonezya, Nijerya ve Türkiye den oluşan MINT ülkelerinde sağlık harcamaları ile ekonomik büyüme arasındaki nedensellik ilişkisini incelemektedir. Bu amaçla bahsi geçen ilişkiyi araştırmak için Panel Hata Düzeltme Modeli kullanılacaktır. Anahtar Kelimeler: Ekonomik Büyüme, Sağlık Harcamaları, MINT Ülkeler