Analysis of the Concept of Ihl?s (in Terms of Lexicography and Qur’?n)

dinbilKur’ân muhtevası hususundaki çalışmalar, tefsirin temel araştırma alanları arasında yer almaktadır. Kur’ân muhtevası bağlamında yapılan kavram tahlilleri ise herhangi bir kavramın gerek sözlükler gerekse Kur’ân âyetleri açısından ifade ettiği manayı bütünlük içerisindeki sunabilmektedir. Bu araştırmada söz konusu çalışmalara katkı sağlamak üzere Kur’ân’da lafzî olarak bulunmamasına rağmen, İslam geleneğinde ıstılahî manasıyla teamül eden “ihlâs” kavramının köken itibariyle ifade ettiği genel anlamı ve Kur’ân âyetlerinde irtibatlı olduğu kavramlar üzerinde durulmaktadır. Böylelikle zikri geçen kavramın terim haline gelme aşamasında, anlam alanın ortaya koyulması amaçlanmaktadır. Bu bağlamda araştırma esnasında öncelikle söz konusu kavram, sözlükler ve Kur’ân âyetlerinde zikri geçen anlamlar açısından kategorize edilerek değerlendirilmektedir. Bu aşamada kavramın kullanım alanları detaylı olarak tasnif edilmektedir. Ardından kavramın mahiyeti özne ve nesne açısından olmak üzere iki aşamada değerlendirilmektedir. Nihayetinde kavramın öznesine dair Allah ve insan; nesnesine göre ise iman ve amel boyutunun ortaya çıktığı görülmekte ve ihlâsın anlam alanı bu kavramlar ve bunların ilişki ağları çerçevesinde belirlenmektedir.Studies on the content of the Qur’?n are among the basic research areas of tafsir. The conceptual analysis made in the context of the content of the Qur’?n can present the meaning expressed by any concept in terms of both the dictionaries and the verses of the Qur’?n in integrity. In this study, although it is not included in the Qur’?n literally, the general meaning of the concept of "ihl?s", which is used in the Islamic tradition in its terminology, as its origin and the concepts related to the verses of the Qur’?n are emphasized in order to contribute to the aforementioned research. In this way, it is aimed to reveal the mentioned concept at the stage of becoming a term. In this context, during the research, the concept in question is categorized and analyzed in terms of the meanings mentioned in the dictionaries and verses of the Qur’?n. The concept is classified and evaluated in two stages as subject and object within the scope of its nature. Ultimately, regarding the subject of the concept, God and human; according to the object, it is seen that the dimension of belief and deeds appears and the scope of the ihl?s is determined within the framework of these concepts and their conceptual networks.82338