İnsan Ölçeğinde Tasarlanan Kentsel Mekanlar ve Kent Sakinlerinin Aidiyet Duyguları Üzerine Bir Değerlendirme

Kentsel tasarım ilkeleri arasında yer alan insan ölçeği mekândaki fiziksel bileşenlerin ölçüleri ile ilgili bir kavramdır. Mekânın ölçü birimi insan olduğundan, kentsel mekânların insan ölçeğinde tasarlanması ve bu mekânlarda insan ölçüsünde bileşenlerin varlığı bireyde benim gibi hissi uyandırmaktadır. Bu benlik hissi insan-mekân ilişkisinin güçlenmesine ve aidiyet duygusunun oluşup gelişmesine neden olmaktadır. Sosyal sürdürülebilirlik için, bireyde aidiyet duygusunun gelişmesi önemlidir. Aidiyet mekândaki güven duygusunun artması, yabancılaşma ve suç eğiliminin azalmasına yardımcı olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, insan ölçeği ve aidiyet duygusu arasındaki ilişkiyi vurgulamaktır. Çalışmanın hipotezine göre, kentsel mekânlarda insan ölçeğindeki tasarımlar ve elemanların varlığı, kent sakinlerinin aidiyet duygularını geliştirmektedir. Çalışmada 400 katılımcı ile anket çalışması gerçekleştirilmiştir. Katılımcıların kentsel mekânlarda dolaşırken fark ettikleri kentsel elemanlar ve aynı zamanda, mekâna aidiyet duyguları sorgulanmıştır. Daha sonra, kentsel elemanlar bağımsız ve aidiyet duygusu bağımlı değişkenler olarak tanımlanmış, çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Sonuç olarak, katılımcıların aidiyet duyguları ve peyzaj elemanları, kent mobilyaları, kaldırım ve yaya yürüyüş yolları, bina cephelerindeki girinti-çıkıntılar ve kapı- pencere yoğunluğu gibi değişkenler arasında anlamlı ve pozitif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, katılımcıların aidiyet duyguları ve fark ettikleri eleman olarak arabalar arasında anlamlı ve negatif bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, kentsel tasarım projelerinde yayalara yönelik mekânların tasarlanması bireylerin aidiyet duygularının gelişmesine neden olmaktadır