KÖROĞLU DESTANI’NIN B1 DÜZEYİNE UYARLANMASININ OKUDUĞUNU ANLAMAYA ETKİSİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Bu çalışmada, Türk yurtlarında ve Türkler ile kültürel etkileşim içerisinde olan topluluklarda asırlar boyu anlatılagelen Köroğlu Destanı’nın Anadolu sahası anlatılarından biri olan “Behçet Mahir” anlatısında yer alan “Köroğlu’nun Zuhuru”, “Köroğlu ile Demircioğlu” ile “Demircioğlu ile Reyhan Arap” adlı kolların Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında okuma materyali olarak kullanılmasına yönelik B1 düzeyine uyarlanması ve uyarlanmış bu metinlerin de okuduğunu anlamaya etkisinin olup olmadığının tespiti amaçlanmıştır. Yapılan bu çalışmada yöntem olarak “Tek Gruplu Öntest - Sontest Zayıf Deneysel Desen” kullanılmıştır. Araştırma sürecinde öğrenci bilgi formu, uzman değerlendirme formu, özgün ve B1 düzeyine uyarlanmış metinler, okuduğunu anlama sınavları, okunabilirlik formülleri ve odak görüşme soruları olmak üzere toplam altı veri toplama aracı kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu ise 2020-2021 akademik yılı bahar döneminde Uşak Üniversitesi Türkçe Öğretimi Uygulama ve Araştırma Merkezinde B2 kurunda öğrenim gören 10 uluslararası öğrenci oluşturmuştur. Uygulama sürecinden önce araştırma kapsamına alınan ilgili kollar metin uyarlama tekniklerinden olan “Sadeleştirme”, “Genişletme” ve “Kolaylaştırma” teknikleri kullanılmak suretiyle B1 düzeyine uyarlanmıştır. Uyarlama işleminin tamamlanması ve uygulama sürecinde kullanılacak veri toplama araçlarının oluşturulmasının ardından uygulama sürecine geçilmiştir. Araştırmanın uygulama süreci 14.06.2021- 30.07.2021 tarihleri arasındaki 7 haftalık zaman dilimini kapsamaktadır. Uygulama sürecinin ilk haftasında çalışma grubunda yer alan öğrencilere sürece yönelik detaylı bilgilendirmeler yapılmış olup geri kalan altı haftada ise metinler öğrenciler tarafından okunmuş ve okuduğunu anlama sınavları gerçekleştirilmiştir. Uygulama sürecinin ardından araştırmanın birinci, ikinci ve üçüncü alt problemlerine yönelik elde edilen veriler Excel dosyasına kaydedilmiş olup okuduğunu anlama sınavının tüm bölümlerine yönelik ayrı ayrı tablolaştırılarak yorumlanmıştır. Araştırmanın dördüncü alt problemine yönelik elde edilen öntest ve sontest sonuçları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farkın olup olmadığını tespit etmek amacıyla SPSS 22.0 programı yardımıyla non-parametrik testlerden biri olan Wilcoxon işaretli sıralar testi kullanılmıştır. Araştırmanın beşinci, altıncı ve yedinci alt problemlerine yönelik elde edilen nicel veriler iki farklı okunabilirlik formülü kullanılarak araştırma kapsamına alınan kolların hem özgün hem de uyarlanmış hâllerinin okunabilirlik puanları ve düzeyleri belirlenmiştir. Yapılan araştırmadan elde edilen bulgulardan hareketle çalışma grubunda yer alan uluslararası öğrencilerin tümü hem “Köroğlu’nun Zuhuru” hem “Köroğlu ile Demircioğlu” hem de “Demircioğlu ile Reyhan Arap” adlı kolların özgün hâllerine oranla B1 düzeyine uyarlanmış hâllerinden daha yüksek puanlar elde ettiği görülmüştür. Öğrenciler, “Köroğlu’nun Zuhuru” adlı kolun özgün hâlinden ortalama 42,65 puan aynı kolun B1 düzeyine uyarlanmış hâlinden ortalama 83,80 puan, “Köroğlu ile Demircioğlu” kolunun özgün hâlinden ortalama 49,90 puan, B1 düzeyine uyarlanmış hâlinden ortalama 85,50 puan, “Demircioğlu ile Reyhan Arap” kolunun özgün hâlinden ortalama 52,10 puan, B1 düzeyine uyarlanmış hâlinden ise ortalama 86,80 puan elde etmişlerdir. Ayrıca çalışma grubunda yer alan uluslararası öğrencilerin ilgili kollardan elde ettikleri öntest ve sontest puanlarının sontest puanları yönünde pozitif bir sıralama gösterdiği ve istatistiksel olarak da anlamlı bir şekilde farklılaştığı anlaşılmıştır (p: ,005< 0,05)