ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE DİYET İNFLAMATUVAR İNDEKSİ, GLİSEMİK YÜK VE İNDEKSİN UYKU KALİTESİNE ETKİSİ

Bu araştırma, üniversite öğrencilerinde diyet inflamatuvar indeksi (Dİİ), sağlıklı yeme indeksi-2015 (SYİ2015), glisemik indeks (Gİ) ve glisemik yük (GY) ile uyku kalitesi ve antropometrik ölçümler arasındakiilişkiyi saptamak amacıyla planlanmıştır. Araştırma, 2019 yılının Şubat ile Haziran ayları arasındaKapadokya Üniversitesi’nde öğrenim gören 18-25 yaş aralığındaki 124 erkek ve 376 kız olmak üzeretoplam 500 öğrenci ile yürütülmüştür. Araştırmada öğrencilerin sosyodemografik özellikleri,antropometrik ölçümleri, uyku kaliteleri ve üç günlük besin tüketim kayıtları incelenmiştir. Üç günlükbesin tüketim kayıtlarından Dİİ, SYİ-2015, Gİ ve GY değerleri hesaplanmıştır. Uyku kalitesi “PittsburghUyku Kalitesi (PUKİ)” indeksi ile değerlendirilmiştir. Araştırmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması20.73 ± 1.43 yıldır. Beden kütle indeksi (BKİ) sınıflamasına göre öğrencilerin %68.8’i normal ağırlıkta(18.5-24.9 kg/m2), %16.8’i hafif şişman (25.0-29.9 kg/m2) ve %6.4’ü şişman (≥30.0 kg/m2) olarakdeğerlendirilmiştir. Öğrencilerin Dİİ puanı çeyrekliklere bölünerek incelenmiştir. Diyet inflamatuvarindeksi puanı en az “-9.67”, en çok “+10.41” olarak hesaplanmıştır. Diyet inflamatuvar indeksi puanınınortalaması 2.51 ± 3.26’dır. Enerjinin karbonhidrat, doymuş ve çoklu doymamış yağ asitlerinden sağlananyüzdesi, kolesterol ve posa alımı ile vitaminlerden; A, C, E, D, tiamin, riboflavin, niasin, B6 ve folik asit,minerallerden; demir (Fe), magnezyum (Mg) ve çinko (Zn) alımının çeyreklikler arasında anlamlıfarklılık gösterdiği belirlenmiştir (p<0.05). Diyet inflamatuvar indeksi ile SYİ-2015 puanı (r=-0.2135,p<0.001) arasında ve Dİİ ile GY (r=-0.1887, p<0.001) arasında negatif yönlü, anlamlı ve zayıf birkorelasyon saptanmıştır. Ancak, Dİİ ile Gİ arasında istatistiksel açıdan anlamlı ilişki bulunmamıştır(p>0.05). Diyet inflamatuvar indeksi çeyrekliklerine göre bel çevresi, bel/kalça oranı ve bel/boy oranınınanlamlı olarak değiştiği saptanmıştır (p<0.05). Diyet inflamatuvar indeksi arttıkça; bel çevresi, bel/kalçaoranı ve bel/boy oranının anlamlı olarak arttığı saptanmıştır (p<0.001). Diyet inflamatuvar indeksi ilePUKİ puanı arasında anlamlı ilişki bulunmamıştır (p>0.05). Sonuç olarak; üniversite öğrencileri arasındaproinflamatuvar tipte beslenmenin yaygın olduğu, Dİİ ile SYİ-2015 ve GY arasında anlamlı ilişki olduğubelirlenmiştir. Üniversite öğrencilerinin makro ve mikro besin öğesi gereksinimlerini yeterli düzeydekarşılamalarının ve antiinflamatuvar tipte beslenmelerinin diyetin inflamatuvar yükünün azaltılmasınakatkıda bulunarak, öğrencilerin inflamasyon ve inflamasyon ile ilişkili hastalıklardan korunmasına desteksağlayacağı düşünülmektedir.  The aim of this study was to determine the relationship between dietary inflammatory index (DII),healthy eating index-2015 (HEI-2015), glycemic index (GI) - load (GL) with sleep quality andanthropometric measurements in university students. The study was conducted between February andJune 2019 with a total of 500 students (124 male, 376 female) aged 18-25 years studying CappadociaUniversity. Socio-demographic characteristics, anthropometric measurements, sleep quality and three-dayfood consumption records of the students were examined. Dietary inflammatory index, healthy eatingindex-2015, glycemic index and glycemic load were calculated from the three-day food consumptionrecords of the students. Sleep quality was evaluated by Pittsburgh Sleep Quality (PSQI) index. The meanage of the students was 20.73 ± 1.43 years. According to body mass index (BMI) classification, 68.8% ofthe students were normal weight (18.5-24.9 kg / m2), 16.8% were owerweight (25.0-29.9 kg / m2) and6.4% were obese (≥30.0 kg / m2). Dietary inflammatory index scores of the students were evaluated bydividing into quartiles. Minimum dietary inflammatory index score was “-9.67” and maksimum dietaryinflammatory index score was “+10.41”. The average of DII was 2.51 ± 3.26. Percentage of energy fromcarbohydrate, saturated and polyunsaturated fatty acids, intake of cholesterol and fiber; vitamins A, C, E,D, thiamine, riboflavin, niacin, B6 and folic acid; Fe, Mg and Zn intakes were significantly differentbetween quartiles (p <0.05). There was a negative, low and significant correlation between DII with HEI2015 score (r=-0.2135, p<0.001) and DII with GL (r=-0.1887, p<0.001). No statistically significantrelationship was found between DII and GI (p> 0.05). Waist circumference, waist / height ratio and waist/ hip ratio were found to be significantly different between quartiles (p <0.05). As the dietaryinflammatory index increased, waist circumference, waist / hip ratio and waist / height ratio increasedsignificantly (p<0.001). There was no significant relationship between DII and PSQI scores (p> 0.05). Asa result; it was observed that university students diets had pro-inflammatory properties and there was arelationship between DII with GL and HEI-2015. It is suggested that getting macro and micro nutrientsrequirements in enough level and consuming anti-inflammatory nutrients in university students willcontribute to the reduction of the inflammatory burden of the diet and will support to help students’protection from inflammation and inflammation-related diseases.