İzmir Körfezi'nde teleost balıkların pelajik yumurta ve larvaları üzerinde araştırmalar

Bu çalışmada, 1974 temmuz-1977 mart periyodunda İzmir Körfezinde yaşayan teleost balıklarının pelajik yumurta ve larvalarının dağılışı, bolluğu ve morfolojik özellikleri üzerinde durulmuştur. İzmir Körfezinin coğrafik konumu ve körfezdeki pollusyonun yayılma bölgeleri esas alınarak seçilmiş 10 istasyonda her ay 1m.çapında Hensen tipi plankton kepçesiyle horizontal çekimle yumurta ve larva örnekleri toplanmış aynı zamanda istasyonların tuzluluk oksijen ve sıcaklıkları ölçülmüştür. Toplanan yumurta ve larvaların sistematiğinde HUREAU ve MONOD (1973) ün önerdiği sistem izlenmiş olup toplam olarak körfezde 43 türe ait yumurta veya larva bulunmuştur. Yumurta üzerinde yapılan ölçümler ve yumurtalama periyotları diğer denizlerde yapılmış çalışmalarla karşılaştırılmış, ayrıca türlerin yumurta ve larvaların tarifi yapılarak istasyondaki dağılışları ve bollukları tablolar halinde verilmiştir. Bu arada körfezin dominant türleri olan S.pilchardus (Walb.) ve E.encrasicolus (L.) üzerinde ayrıca yumurtaların çeşitli gelişme safhalarındaki ölüm oranları yıllara göre ayrı ayrı incelenmiş ve diyagramlar halinde verilmiştir. Tayinlerin güç bazı türlerin saptanmasında yapay geliştirme yönteminden yararlanılarak çalışılmış olup, bu amaçla sparidae türleri üzerinde yapılan çalışmada s.aurata (L.), D.gibbosus (Raf.) D.annularis (L.), L.mormyrus (L.) türlerinin yapay üretimi sağlanmış ve bunlardan D.gibbolus türünün bugüne değin bilinmeyen yumurtasının tanımı ve yumurtalama periyodu verilmiştir. Körfezde sıcaklık tuzluluk ve oksijen yıllık değişimleri incelenerek yumurta ve larvalara ne gibi etkileri olduğu üzerinde durulmuş, pollusyonun körfezdeki zonasyonu verilerek istasyonlardaki etkileri anlatılmıştır. Ayrıca rüzgar, akıntı, pH, suların karışması, gelgit faktörü ve etkileri üzerinde duruldu. Balık yumurta ve larvalarının mevsimsel dağılışı incelendiğinde yumurta sayısının istasyonlarda maksimum olarak mayıs, haziran ve temmuz; minimum olarak da ocak ve ekim aylarında bulunduğu gözlenmiş, larvalar içinse senenin soğuk aylarında larva sayısında bir azalmaya karşın, sıcak aylarda da bir artış saptanmıştır. Körfezde yumurtlayan türlerin yumurtlama periyotlarının incelenmesi planktonda eylül ve ekimde maksimum bir yenilenme mevcudiyetini ortaya koymuş, sıcaklığa bağlı olarak bir yenilenmenin oluştuğu anlaşılmıştır. Yumurta ve larvaların istasyonlara dağılışı incelenerek kalitatif bakımdan en zengin istasyonlar ortaya konmuştur.Körfezde toplanan tüm örnekler arasında yumurta sayısı açısından en zengin türlerin %75.40'lık değerle e.encrasicolus olduğu ve 2. sırada %6.57 ile s.pilchardus türü bulunduğu; larvalar yönünden en zengin 2 türün e.encrasicolus %36.99 ve g.niger %34.14 olduğu saptanmıştır