A phenomenological study on gestati̇onal weight gain experiences and practices

Amaç: Bu araştırmada, kadınların gebelikte kilo alımı (GKA) hakkındaki algı, deneyim ve davranışları ile kilo alımını etkileyen faktörleri (engeller, motive edenler ve kolaylaştırıcılar) sosyo ekolojik modele (SEM) göre niteliksel yöntemle belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem: Bu araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik desen kullanılmıştır. Amaçlı örnekleme yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenen 18 katılımcı ile yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak derinlemesine görüşmeler yapılmıştır. Veriler, bireysel görüşmelerle toplanmıştır. Nicel verilerin toplanmasında “Bireysel Soru Formu”, Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışları Ölçeğinin “Fiziksel Aktivite ve “Beslenme” alt boyutu, nitel verilerin toplanmasında “Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu” kullanılmıştır. Nitel verilerin analizinde MAXQDA bilgisayar programı kullanılarak içerik analizi yapılmış, tümden gelime ve tüme varıma dayalı kategori oluşturma teknikleri kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmada yer alan 18 katılımcıdan; 14’ünün 30 yaş ve üzeri, 11’inin multipar, gebelik öncesi beden kitle indeksine (BKİ) göre 10’unun normal kilolu, 4’ünün fazla kilolu ve 4’ünün de obez olduğu belirlenmiştir. Görüşme verileri kategorizasyonunda SEM’in bileşenleri (birey/bireysel, ilişki/kişilerarası, topluluk, toplumsal/çevresel) kullanılmış olup; birey/bireysel bileşenler 4 ana tema, ilişki/kişilerarası bileşenler 5 ana tema, topluluk bileşenleri 4 ana tema, toplumsal/çevresel bileşenler 2 ana tema şeklinde gruplandırılmıştır. Birey/bireysel bileşenler; katılımcıların GKA’ya yönelik algı, davranış, uygulamaları ve yaşam tarzları ile ilgilidir. Katılımcıların çoğunluğu alınan kilonun anne ve bebek sağlığı açısından önemli olduğunu, gebelikte fazla kilo alımının bebeğin sağlığını etkilediğini, başka hastalıkları tetiklediğini, doğum sonrası kilo tutulumunu arttıracağını ifade etmişlerdir. Katılımcılar gebelik sonrası beden imajını dikkate almış ve kiloya özgü gelişebilecek problemlere odaklanmışlardır. İlişki/Kişilerarası bileşen; sosyal çevrenin kilo yönetiminde etkisini içermektedir. Bu temada, katılımcılar yaygın olarak görülen mitlerden olan iki kişilik beslenmenin yanlış olduğunu ve iki kişilik beslenme yerine iki kişilik düşünmenin önemini vurgulamışlardır. Katılımcılar birçok farklı kaynaktan (eş, aile, arkadaş, sağlık hizmeti sağlayıcısı) olumlu ve olumsuz sosyal destek aldıklarını, bunun da yeme ve gebelikle ilgili kilo alma deneyimlerini etkilediklerini bildirmişlerdir. Ayrıca gebelik öncesi durumdan farklı olarak gebelikte sosyal çevrenin fazla besin tükettirme çabası içinde olduğu belirtilmiştir. Topluluk bileşeni; gebelikte kilolarını nasıl yönettikleriyle ilgilidir. Katılımcılar GKA’ya yönelik sağlık hizmeti sağlayıcılarından kişiye özgü yapılan bireysel danışmanlık almanın önemini vurgulamışlar ve ihtiyaç duydukları bilgiye farklı kaynaklardan (kendi tecrübeleri, kitap, internet/telefon uygulaması, sosyal çevre) ulaşmaya çalıştıklarını belirtmişlerdir. Aynı zamanda çalışma hayatı gebelikte kilo alımında fiziksel aktivite ve sağlıklı beslenmenin önündeki engel olarak tartışılmıştır. Toplumsal/çevresel bileşende, gebelikte kilo yönetiminde sosyal normlar hakkındaki görüşleri tartışılmıştır. Gebelikte kilo alımına yönelik sağlıklı beslenmenin toplumsal dışlanmaya neden olduğu bununla birlikte maddi yetersizliklerin de sağlıklı besine ulaşmada engel olduğu tartışılmıştır. Sonuç: Doğum öncesi bakım, gebelerin sağlık profesyonelleriyle daha fazla temas kurmasına neden olan benzersiz bir dönemdir. Bu dönemde gebelerin kendilerine, bebeklerine ve ailelerine fayda sağlayacak davranışlarını değiştirme gereksinimleri olduğu belirlenmiştir. Kadınların kendileri ve doğmamış çocukları için sağlıklı bir şekilde yaşamlarını sürdürmede gebelik sırasında önerilen kiloya ulaşma ihtiyacını fark etmelerinin önemli olduğu sonucuna varılmıştır.Aim: In this study, it was aimed to determine the perceptions, experiences and behaviors of women about gestasyonel weight gain (GWG) and the factors (barriers, motivations and facilitators) that affect weight gain by qualitative method according to the socio-ecological model (SEM). Method: In this study, phenomenological design, one of the qualitative research methods, was used. In-depth interviews were conducted with 18 participants, who were determined by the criterion sampling method, one of the purposeful sampling methods, using a semi-structured interview form. The data were collected through individual interviews. Quantitative data was collected by “Individual Question Form”, “Physical Activity and “Nutrition” sub-dimension of Healthy Lifestyle Behaviors Scale”, qualitative data was collected by “Semi-Structured Interview Form”. In the analysis of qualitative data, content analysis was made using the MAXQDA program, deductive and inductive category creation techniques were used. Results: Of the 18 participants in the research; It was determined that 14 of them were 30 years and older, 11 of them were multiparous, 10 of them were normal weight, 4 of them were overweight and 4 of them were obese according to pre-pregnancy body mass index (BMI). In the interview data categorization, the components of SEM (individual, relationship/interpersonal, community, social/environmental) were used; individual components are grouped into 4 main themes, relationship/interpersonal components as 5 main themes, community components as 4 main themes, and social/environmental components as 2 main themes. Individual components; it is about the lifestyles of the participants towards perceptions, behaviors and practices towards GWG. Most of the participants stated that GWG is important for mother and baby health, excessive weight gain during pregnancy affects the health of the baby, triggers other diseases, and increases postpartum weight retention. Participants considered post-pregnancy body image and focused on problems that may develop specific to weight. Relationship / Interpersonal components; it includes the impact of social environment on weight management. In this theme, the participants emphasized the importance of thinking for two instead of eating for two, which is one of the common myths. Participants reported that they received positive and negative social support from many different sources (spouse, family, friends, healthcare providers), which in turn affected their eating and pregnancy-related weight gain experiences. Unlike the pre-pregnancy situation, the social environment is in an effort to consume more food during pregnancy. The community component is about how they manage their weight during pregnancy. Participants emphasized the importance of obtaining personalized individual counseling from health service providers for GWG and stated that they try to access the information they need from different sources (their own experiences, books, internet / phone application, social environment). At the same time, work life was discussed as obstacles to physical activity and healthy nutrition in weight gain during pregnancy. In the social / environmental components, her views on social norms in weight management during pregnancy were discussed. It has been argued that a healthy diet for weight gain during pregnancy causes social exclusion, however, it is an obstacle to reaching healthy food in financial insufficiency. Conclusion: Prenatal care is a unique period that causes pregnant women to have more contact with healthcare professionals. During this period, it was determined that pregnant women needed to change their behaviors that would benefit them, their babies and their families. It was concluded that it is important for women to realize the need to reach the recommended weight during pregnancy in order to lead a healthy life for themselves and their unborn children