Oil lamp motif in Anatolian Turkish art

Yüzyıllar boyunca insanoğlunun en temel ihtiyaçlarından biri de aydınlatmadır. Ateşin icadıyla birlikte onu kontrol altına alma isteği, aydınlatma araçlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Kandil bu amaca hizmet eden aynı zamanda toplumun ekonomik ve sosyal durumuna dair ipuçları veren önemli bir objedir. Fiziki işlevselliğinin yanında taşıdığı sembolik anlam, kandile motif olarak bir ayrıcalık kazandırmıştır. Öyle ki, aydınlatma objesi olan kandil, motif olarak Türk Sanatının pek çok farklı dalında, bezeme repertuarında kendine yer bulmuştur. Ancak Türk İslam süsleme sanatlarında kullanılan kandil motifi, antik devir kandillerinden farklı görünümdedir. Motiflerde görülen kandil, "asma kandil" ya da "cami kandili" olarak adlandırılan, kubbe ya da tavana zincirlerle asılan kandildir. "Anadolu Türk Sanatında Kandil Motifi" adlı bu tezde taş, çini, dokuma, kalemişi, hat, minyatür, maden, alçı ve ahşap süslemede kandil motifi kullanımı incelenmiştir. Çeşitli eserler üzerindeki kandil tasvirleri uygulama tekniği, form özellikleri, zengin kompozisyon şeması açısından ele alındığında, motifin Anadolu Türk Sanatında ayrı bir yere sahip olduğu görülmektedir.One of the most basic needs of human beings for centuries is lighting. With the invention of fire, the desire to control it has led to the emergence of lighting devices. Oil lamp is an important object that serves this purpose and gives clues about the economic and social situation of the society. The symbolic meaning it carries along with its physical functionality has given the oil lamp a privilege as a motif. So much so that the oil lamp, which is an object of illumination, has found its place as a motif in many different branches of Turkish Art and in the ornamentation repertoire. However, the oil lamp motif used in the Turkish Islamic decorative arts has a different appearance than the antique period oil lamps. The oil lamp seen in the motifs is the lamp called "hanging oil lamp" or "mosque oil lamp" and hung with chains on the dome or ceiling. In this thesis titled "Oil Lamp Motif in Anatolian Turkish Art", the use of oil lamp motifs in stone, tile, weaving, hand embroidery, calligraphy, miniature, metal, plaster and wood decoration arts are examined. When the oil lamp depictions on various works are considered in terms of application technique, form features and rich composition scheme, it is seen that the motif has a special place in Anatolian Turkish Art