Investigation of disease perception and related psychosocial factors in patients diagnosed with testicular, breast cancer, and fibromyalgia

Giriş: Kronik hastalıklar psikolojik problemleri de beraberinde getirmektedir. Özellikle ölüm oranı yüksek olan kanser hastalığında ve yaşam kalitesini olumsuz etkileyen fibromiyalji sendromunda bu problemlerin daha yüksek olduğu söylenebilir. Literatüre bakıldığında testis kanseri olan hastaların hastalık algıları üzerine yapılmış çok fazla çalışma olmamakla birlikte, testis ve meme kanseri hastaları ile hastalığa bağlı ölüm oranı daha düşük fakat yaşam kalitesini belirgin düzeyde olumsuz etkileyebilen ve psikiyatrik komorbiditesi yüksek olan fibromiyalji gibi kronik bir hastalığa sahip bir grubun hastalık algılarını karşılaştıran bir çalışma bulunmamaktadır. Bu çalışmada, testis ve meme kanseri gibi hayatı tehdit eden ve kişilerin cinsellik algılarını etkileyen bir hastalık tanısı almış bireyler ile kronik ve yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyen bir hastalık olan fibromiyalji hastalarının öz-şefkat, anksiyete, depresyon, sosyal destek ve bağlanma düzeylerinin hastalık algısı ile ilişkilerinin incelenmesi ve elde edilen sonuçların karşılaştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tülay Aktaş Onkoloji Hastanesi ile Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Fizik Tedavi Polikliniği'nde Ocak 2021 ile Temmuz 2021 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışmaya gönüllü olarak 54 testis kanseri, 57 meme kanseri ve 55 fibromiyalji sendromu tanılı olmak üzere toplamda 166 kişi katılmıştır. Katılımcılara "Bilgilendirilmiş Olur Formu" aracılığı ile çalışma hakkında gerekli bilgiler verilmiş olup kendilerinden onay alınmıştır. Çalışmaya katılım sağlamak isteyen bireylere "Olgu Rapor Formu", "Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HADÖ)", "Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği (ÇBASDÖ)", "Hastalık Algısı Ölçeği (HAÖ)", "Öz-Şefkat Ölçeği Kısa Formu" ve "Yakın İlişkilerde Yaşantılar Envanteri II (YIYE-II)" verilerek bu formları tamamlamaları istenmiştir. Veri çözümlemesi için SPSS 22.0 (Statistical Package for Social Sciences) kullanılmıştır. Bulgular: Çalışma grupları karşılaştırıldığında testis kanseri grubu ile meme kanseri grubu arasında anksiyete ve öz-şefkat düzeyleri ile hastalık algısı ölçeği psikolojik atıflar boyutunda anlamlı bir fark bulunmuştur (p<.05). Testis kanseri grubu ile FMS (fibromiyalji sendromu) grubu arasında depresyon, anksiyete, öz-şefkat ve algılanan aile desteği düzeyleri ile hastalık algısı ölçeği kimlik, süre (akut/kronik), tedavi kontrolü, süre (döngüsel), psikolojik faktörler ve risk faktörleri boyutlarında anlamlı bir fark saptanmıştır (p<.05). Meme kanseri ile FMS grubu arasında hastalık algısı ölçeği kimlik, süre (akut/kronik), tedavi kontrolü ve süre (döngüsel) boyutlarında anlamlı bir fark gözlemlenmiştir (p<.05). Sonuç: Gruplar incelendiğinde testis kanseri ile meme kanseri gruplarının hastalık algı düzeyleri arasında büyük bir farklılık görülmemekle birlikte, FMS grubunun hastalık algı düzeyi kanser hastalarına göre daha olumsuz düzeydedir. Özetle, benzer hastalık türlerindeki hastalık algısında cinsiyetin büyük bir rolünün bulunmadığı, farklı hastalık türlerinin hastalık algısı üzerinde ise bir etkiye sahip olduğu gözlemlenmiştir. Bu sebeple, gelecek çalışmalarda hastaların olumsuz hastalık algılarını değiştirmeye ve yaşam kalitelerini iyileştirmeye yönelik müdahale programlarının geliştirilmesi, kronik hastalığa sahip bireylerin hastalıklarını daha olumlu bir şekilde deneyimlemelerine olanak sağlayacağı düşünülmektedir.Introduction: Chronic diseases come along with psychological problems. It can be said these problems are especially more pronounced in cancer disease which has high mortality rates and in fibromyalgia syndrome which negatively affects the quality of life. When we look at the current literature, there are not many studies on the disease perceptions of testicular cancer patients. Besides, there is no comparative study including both cancer groups and a group with a chronic disease such as fibromyalgia, which has a lower mortality rate due to the disease but can significantly affect the quality of life and has a high psychiatric comorbidity. In this study, we aimed to investigate and compare the results of relations between disease perception and self-compassion, anxiety, depression, social support and attachment levels of patients whose diagnosed with a life-threatening disease that could also affect the perception of sexuality such as testicular and breast cancer and a chronic disease that negatively affects their quality of life such as fibromyalgia syndrome. Method: The study was conducted in Ege University Faculty of Medicine Tulay Aktas Oncology Hospital and Ege University Faculty of Medicine Hospital, Department of Physical Therapy Outpatient Clinic between January 2021 and July 2021. A total of 166 people, 54 of whom were diagnosed with testicular cancer, 57 with breast cancer and 55 with fibromyalgia syndrome, participated voluntarily in the study. The participants were informed about the study through the "Informed Consent Form" and their consents were obtained. "Case Report Form", "Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS)", "Multidimensional Scale of Perceived Social Support (MSPSS)", "Illness Perception Questionnaire (IPQ)", "Short Form of Self-Compassion Questionnaire" and "Experiences in Close Relationships-Revised (ECR-R)" were provided to individuals who were willing to participate voluntarily in the study and they were asked to complete these forms. SPSS 22.0 (Statistical Package for Social Sciences) was used for data analysis. Results: When the study groups were compared, a significant difference was obtained between the testicular cancer group and the breast cancer group in terms of anxiety and self-compassion levels, and the psychological attributions subscale of the illness perception scale (p<.05). There was a significant difference between the testicular cancer group and the FMS (fibromyalgia syndrome) group with levels of depression, anxiety, self-compassion, and perceived family support and identity, timeline (acute/chronic), treatment control, timeline (cyclical), psychological attributions, and risk factors subscales of illness perception scale (p<.05). A significant difference was observed between breast cancer group and FMS group in the subscales of disease perception scale; identity, timeline (acute/chronic), treatment control and timeline (cyclical) (p<.05). Conclusion: When the groups are examined, there is no major difference between the disease perception levels of testicular cancer and breast cancer groups. On the other hand the disease perception level of the FMS group is more negative than that of the cancer patients. In summary, it has been observed that sex does not have a major impact on the perception of disease in similar types of disease, however that different types of disease have an effect on the perception of disease. For this reason, the development of intervention programs in future studies to change the negative perceptions of patients and to improve their quality of life can allow individuals with chronic diseases to experience their diseases in a more positive way