The relationship of coping strategies and smartphone addiction with overweight and obesity in adolescents

Giriş ve Amaç: Dünyada ve ülkemizde kompleks ve multifaktöriyel bir hastalık olan fazla kiloluluk ve obezite gittikçe yaygınlaşarak önemli bir halk sağlığı sorunu haline gelmiştir. Büyük bir fizyolojik ve psikolojik değişikliğin yaşandığı adölesan dönemde meydana gelen fazla kiloluk ve obezitenin ileri yaşlarda da devam ettiği ve birçok metabolik hastalığa yol açtığı bildirilmiştir. Bu yüzden adölesan dönemde meydana gelen fazla kiloluluk veya obezitenin nedenlerinin iyi araştırılması gerekmektedir. Bu çalışmanın amacı, adölesanlarda fazla kiloluk ve obezite ile sosyodemografik özellikler, beslenme alışkanlıkları, diyet kalitesi, ekran aktivitesi süresi, akıllı telefon bağımlılığı, baş etme yöntemleri ve fiziksel aktivite arasındaki ilişkiyi değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışma Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde 15-18 yaş 218 adölesan ile olgu-kontrol tasarımında yürütülmüştür. Olgu grubunu 85 persentil ve üstü fazla kilolu veya obez adölesanlar, kontrol grubunu 15-85 persentil arası normal ağırlıktaki adölesanlar oluşturmaktadır. Olgu ve kontrol grubu yaş ve cinsiyet açısından eşleştirilmiştir. Çalışmanın bağımlı değişkeni aşırı kilolu veya obez olma durumu olup bağımsız değişkenleri sosyodemografik özellikler, beslenme alışkanlıkları, diyet kalitesi, ekran aktivitesi süresi, akıllı telefon bağımlılığı, baş etme yöntemleri ve fiziksel aktivitedir. Diyet kalitesi, Akdeniz Diyeti Kalite İndeksi (KIDMED); akıllı telefon bağımlılığı, Akıllı Telefon Bağımlılığı Ölçeği – Kısa Form (ATBÖ-KF); baş etme yöntemleri Çocuk ve Ergenler İçin Başa Çıkma Ölçeği (ÇEİBÖ); fiziksel aktivite durumları Uluslararası Fiziksel Aktivite Ölçeği – Kısa Form (IPAQ-SF) ile ölçülmüştür. Verilerin analizinde bağımsız gruplarda ki-kare, bağımsız gruplarda t testi ve lojistik regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Adölesanların yaş ortalaması 16,44±1,10'dur ve %52,3'ü kadındır. Adölesanların %39,6'sının annesi çalışmakta ve %35,3'ü kendi sağlık durumunu kötü olarak algılamaktadır. Adölesanların %38,9'unun annesi, %38,3'ünün babası fazla kilolu veya obezdir. Adölesanların %71,6'sı öğün atlamaktadır ve %11,9'u optimal diyet kalitesine sahiptir. Adölesanların akıllı telefon bağımlılığı ortalama puanı 32,08±12,30'dur ve %55,5'i akıllı telefon bağımlısıdır. Adölesanların baş etme ölçeği alt boyutlarının ortalama puanları sırasıyla; yardım arama: 9,43±1,90, problem çözme: 18,88±4,00, bilişsel kaçınma: 20,03±5,66, davranışsal kaçınma: 6,41±1,99'dur. Adölesanların günlük ortalama toplam ekran süresi 7,95±3,29 saat, günlük ortalama oturma süresi 7,74±3,57 saattir. Adölesanların %34,4'ü fiziksel olarak inaktiftir. İkili karşılaştırma analizlerine göre fazla kilolu veya obez adölesanlarda; annenin çalışma durumu, kendi sağlık durumunu kötü olarak algılama, annenin fazla kilolu veya obez görünme durumu, babanın fazla kilolu veya obez görünme durumu, ana öğünlerden en az birini atlama, toplam ekran aktivitesi süresi, fiziksel olarak inaktif olma ve günlük toplam oturma süresi daha fazla bulunmuştur (p≤0,05). Çoklu analiz sonucuna göre adölesanların fazla kilolu veya obez olma olasılığını, annenin fazla kilolu veya obez görünme durumu 3,4 kat; toplam ekran aktivitesindeki 1 saatlik artış ise 1,1 kat artırmaktadır (p≤0,05). Sonuç: Adölesanların fazla kilolu veya obez olmasında çok çeşitli risk faktörleri rol oynar. Adölesanlarda fazla kiloluluk veya obezitenin önlenmesi ve tedavisine yönelik girişimler için özellikle ekran süresi ve ebeveynlerde fazla kiloluluk veya obezite varlığı göz önüne alınmalıdır. Adölesanlarda fazla kiloluluk ve obezite ile baş etme yöntemleri ve akıllı telefon bağımlığı arasındaki ilişkiyi göstermesi açısından daha geniş örneklem ile yapılacak toplum tabanlı çalışmalara ihtiyaç vardır.Background and aim: Overweight and obesity, which are complex and multifactorial diseases in the world and in Turkey, have become an important public health problem. Overweight and obesity, which occur in adolescence, could continue in older ages and cause many metabolic diseases. Therefore, the causes of overweight or obesity occurring in adolescence should be well investigated. Evaluation of the relationship between overweight and obesity in adolescents and sociodemographic characteristics, nutritional habits, diet quality, screen time, smartphone addiction, coping strategies and physical activity was aimed. Materials and Methods: This study was conducted in Tepecik Training and Research Hospital with 218 adolescents aged 15-18 years in a case-control design. The case group consisted of 85th percentile and above overweight or obese adolescents, and the control group consisted of normal weight adolescents with 15-85th percentiles. The case and control groups were matched for age and gender. The dependent variable of the study was being overweight or obese, and the independent variables were sociodemographic characteristics, nutritional habits, diet quality, screen time, smartphone addiction, coping strategies and physical activity. Mediterranean Diet Quality Index (KIDMED), Smartphone Addiction Scale-Short Form (SAS-SF), Coping Scale for Children and Youth (CSCY), International Physical Activity Scale-Short Form (IPAQ-SF) were used to measure independent variables. Chi-square and t test in independent groups and logistic regression analysis were used. Results: The mean age of adolescents was 16,44±1,10 years and 52,3% of them were female. The mothers of 39.6% of adolescents were working and 35,3% of adolescents perceived their health status as bad. The mothers of 38,9% of adolescents and the fathers of 38,3% of adolescents were overweight or obese. Percent 71,6 of adolescents skipped meals and 11,9% had optimal diet quality. The average score of adolescents' smartphone addiction was 32,08±12,30, and 55,5% of them were smartphone addicts. The mean scores of the coping scale sub-dimensions of the adolescents were respectively; seeking help: 9,43±1,90, problem solving: 18,88±4,00, cognitive avoidance: 20,03±5,66, behavioral avoidance: 6,41±1,99. The average daily total screen time was 7,95±3,29 hours, and the average daily sitting time was 7,74±3,57 hours. Percent 34,4 of adolescents were physically inactive. Mother's working status, perceiving their own health as bad, mother's or father's overweight or obese images, skipping one of the main meals, total screen time, being physically inactive, and total daily sitting time were found to be higher in overweight or obese adolescents than control group (p≤0,05). According to the results of multiple analysis, the probability of adolescents being overweight or obese was 3,4 times higher if the mother has overweight or obese image and 1,1 times higher with 1 hour increase in total screen activity (p≤0,05). Conclusion: A wide variety of risk factors play a role in adolescents becoming overweight or obese. For interventions to prevent and treat overweight or obesity in adolescents, especially screen time and presence of overweight or obesity in parents should be considered. Community-based studies with larger samples should be done to show the relationship between overweight and obesity coping methods and smartphone addiction in adolescents