Lazkiye Sancak Teşkilatının Şekillenmesinde Cebel-i Nusayri Etkisi

Diese Arbeit handelt von der administrativen Position, die Latakia nach der 1864 Vilayet-Verordnung einnahm. Der Fokus liegt auf der Veränderung vom Kaza-Status zum Sandschak-Zentrum und den Gründen, die in diesem Rahmen Einfluss auf die Formung der administrativen Organisation hatten. Dieser Prozess, der mit der Gründung der Sandschak-Organisation im Jahr 1880 begann, zielte darauf ab, die osmanische Kontrolle und den Einfluss auf die Latakia-Region, die als “kritisches Gebiet” bezeichnet werden kann, zu sichern und fortzuführen. Gegenüber der Politik, die die osmanische Regierung im Rahmen der Tanzimat-Reformen durchführte, kam die oppositionelle Haltung der Nusayriten zum Vorschein, die in einer bergigen Region leben, die Jabal al-Nusayriyah genannt wird und sich auf den Osten Latakias erstreckt. Der Unwille und der Widerstand gegen die Steuern und den Wehrdienst, die in der Region eingefordert wurden, führten zur Spannung zwischen dieser Gemeinschaft, die die Bevölkerungsmehrheit der Region stellt, und der Regierung. Die Anstrengungen der osmanischen Regierung, die hiesige Opposition zu unterbinden und die Souveränitätsverhältnisse in der Region zu verbessern, hatten Einfluss auf die Formation der Sandschak-Organisation in Latakia. So wie Mithat Paşa, der damalige Gouverneur Syriens, eine wirkungsvolle Rolle bei der Gründung des Sandschaks besaß, so richtete er seine Aufmerksamkeit auch auf das Detail der Formation von Untereinheiten dieser Administration, wie die Kaza- und Nahiye-Einheiten. Im Zuge dieses Kurses wurden Anstrengungen unternommen, um in Bezug auf die Kontrolle der Siedlungsgebiete, die sich auf die weite Gebirgsregion in Latakia ausstrecken, noch wirksamere Mittel der Verwaltung zu entwickeln und anzuwenden. Infolgedessen wurde die Bildung von zwei Kazas, Marqab und Sahyun, als notwendig erachtet, da ein einziges Bezirksdirektorat in der Gebirgsregion als nicht ausreichend befunden wurde. Aufgrund der Situation, die durch die Formung einer Sandschak-Organisation getrennt vom Tripoli-Sandschak entstand, hat die Verwaltung Latakias eine lokale administrative Einheit geformt, die durch die Hinzufügung von Jabla aus vier Kazas bestand. Daran sollte die Durchsetzung eines Programms folgen, das sich insbesondere auf die Nahiye- Zentren fokussieren und die Disziplin in der Region mit Regelungen verstärken sollte. Es kann als mit demselben Ziel in Verbindung stehend betrachtet werden, dass in späteren Jahren neben dem Plan, ein neues Bezirksdirektorat in der Gebirgsregion zu bilden, mit anderen administrativen Regelungen militärische Stützpunkte vermehrt und mit dieser Absicht betrieben werden sollten.This paper’s subject is the administrative position that Latakia received after the 1864 Vilayet Law (Law of the Provinces). The focus is on the change from kaza status to sanjak, and the reasons that had effect on shaping of the administrative organization within this scope. This process, started with the establishment of the sanjak organisation in 1880, was aiming to ensure and maintain the Ottoman control and influence in the Latakia region, which can be called one of the “critical areas”. The opposing attitude of Nusayris, from the rugged region called Cebel-I Nusayri which extends on the eastern side of Latakia, against the policy of the Ottoman government in the scope of the Tanzimat reforms came to the fore. The reluctance and resistance to tax and military duty in the region led to the tension between this community, which constituted majority in the region, and the government. The efforts of the Ottoman government to prevent the opposition and to improve the conditions of sovereignty in this region influenced the formation of the sanjak organization in Latakia. Mithat Pasha, the vali/governor of the Syria at the time, as well as having an active role in the establishment of the sanjak, paid attention to detail of forming subunits such as kaza and nahiye. Accordingly, there were efforts to produce and apply administrative solutions that will be more effective on the control of settlements spread throughout the large mountain region in Latakia. As a result, the organization of the Margat and Sahyun kaza was necessary considering that a single district governorship could not be enough in the mountain region. According to the situation that emerged with the forming of a sanjak organization separate from the Tripoli sanjak, the Latakia administrative authority formed a local administrative unit consisted of four kaza, including Jableh/Cebele. A programme that would focus specifically on nahiye sand be supported by regulations to reinforce discipline conditions in the region, came subsequently. In the following years, besides the plan to establish a new district governorship in the mountain region, the actions set to increase and conduct military points with other administrative regulations, can be considered as related to the same aim.Yapılan bu çalışma, Lazkiye`nin 1864 Vilayet Nizamnamesine müteakip aldığı idari konum üzerinedir. Kaza statüsünden sancak merkezine doğru yaşanan değişim ve bu kapsamda idari teşkilatın şekillenmesinde etkili olan nedenlere odaklanılmıştır. 1880 tarihinde sancak teşkilatının kurulmasıyla birlikte başlayan bu süreç, “kritik alanlardan” birisi olduğunu söyleyebileceğimiz Lazkiye bölgesinde, Osmanlı`nın denetim ve nüfuzunun sağlanması ve sürdürülmesini hedeflemekteydi. Osmanlı iktidarının, Tanzimat reformları kapsamında icra ettiği politikaya karşı, Lazkiye`nin doğu tarafında uzanan ve Cebel-i Nusayri denilen engebeli bölge ahalisinden Nusayrilerin muhalif tutumu öne çıkmıştır. Vergi ve askerlik vazifesinin bölgede icra edilmesiyle ilişkili isteksizlik ve buna karşı yaşanan direniş, bölgede ekseriyeti oluşturan bu ahali ile hükümet arasındaki gerilime vesile olmaktaydı. Osmanlı iktidarının burada yaşanan muhalefetin önüne geçmek ve bölgedeki egemenlik şartlarını iyileştirmeye yönelik çabalar Lazkiye`de sancak teşkilatının oluşumunda etkili olmuştur. Dönemin Suriye valisi Mithat Paşa, sancağın kurulmasında etkin bir role sahip olduğu kadar, bu idareyi oluşturan kaza ve nahiye gibi alt birimlerin de oluşturulması yönündeki ayrıntıya ehemmiyet vermiştir. Bu doğrultuda olmak üzere, Lazkiye`deki geniş dağ bölgesine yayılan yerleşim birimlerinin kontrolü üzerinde daha etkili olacak idari çarelerin üretilip tatbik edilmesine çaba gösterilmiştir. Bunun neticesinde, dağ bölgesinde tek bir kaymakamlığın yeterli olamayacağı düşünülerek Markab ve Sahyun olmak üzere iki kazanın da teşkili gerekli görülmüştür. Trablusşam Sancağından ayrı bir sancak teşkilatının kurulmasıyla ortaya çıkan vaziyete göre Lazkiye mutasarrıflığı, Cebele`nin de buraya dahil edilmesiyle, dört kazadan oluşan bir yerel idare birimi oluşmuştur. Bunu, bilhassa nahiye merkezleri üzerine odaklanılacak ve bölgede inzibat şartlarını takviye edecek düzenlemelerle desteklenecek bir programın icrası takip edecekti. Sonraki yıllarda, dağ bölgesinde yeni bir kaymakamlığın daha kurulması planının yanı sıra, diğer idari düzenlemelerle askeri noktaların arttırılması ve bu minvalde yürütülmesi kararlaştırılan çalışmaların aynı maksatla ilişkili olduğu düşünülebilir