Sytzigan - Baba Syrgiannes - Baba Saruca, Saltuk Et-Türki Ya Da Nam-I Diğer Sari Saltik Hakkinda

The fundamental sources used during the researches for Sarı Saltik are the legendary books like Saltikname and Haci Bektas Veli Velayetnamesi and also the chronicle written by Yazicizade Ali about The Anatolian Selcuks. However we can find the historical identity of Sari Saltik, by referring to the contemporary works. It is aimed to find the historical identity of Sari Saltik in a manner, by leaving the paradigms aside and make the readings such that we do not know anything about the subject, but referring to the contemporary works. As a result, Sari Saltik is found to be a Kuman/Kipcak origined, borned at Dest-i Kipcak and maybe lived in Anatolia for a short period of time. We can come across with Turkish onomastics pointing out Sari Saltik in the Greek chronicles, but with significant distortions, due to differing expressions at a different language writing habit. Hence the Greek Chronicles clearly states that the aforementioned character is a Kuman Turk, meaning that his name is also a Kuman-Turkish name. The date of born, place of birth, date of death and the place where Sarı Saltık had died is clarified in our article. Contrary to what is known and believed, his religious background seems to be mostly dominated by Karmati- İsmaili order, which is an obvious Alevi trend of Esoteric Islamic way, but may also be influenced by Haydari and/or Rufai orders.SarıSaltık'lailgiliçalışmalartemelde,SaltıknameveHacıBektaşVeliVelayetnamesi gibi menkıbevi eserlerdeki bilgiler ile Yazıcızade Ali'nin Selçuknamesi'nde yer alan ancak hiçbir çağdaş kaynak ya da belge ile doğrulanamayan bilgilere dayandırılmaktadır. Oysa ki dönemin çağdaşı eserlerden hareketle Sarı Saltık'ın tarihsel kimliğini çözümlemek mümkündür. Malum paradigmaları bir tarafa bırakıp, hiçbir şey bilmiyormuşçasına yani yeni baştan okumalarla ve çağdaş kaynaklara müracaat ederek, Sarı Saltık'ın tarihsel kimliği ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu bağlamda Sarı Saltık, düşünüldüğü gibi aslında Anadolulu bir eren olmadığı, sadece olasılıklar düzlemi içinde, bir süreliğine Anadolu'da yaşamış, aslen Kuman/Kıpçak kökenli bir aileden gelen ve Deşt-i Kıpçak/Dobruca'lı olduğu ortaya konmuştur. Rum kroniklerinde, bozuk bir ifadeyle/onomastikle karşımıza çıktığı, ancak aslında, bu ifadenin Türkçe bir isim olduğu sonucuna varılmıştır. Nitekim Rum Kronikleri'nde ilgili şahsın, apaçık şekilde bir Türk (Kuman) olduğu söylenmektedir. Yani ismi de Türkçe'dir. Sarı Saltık'ın doğum yeri, doğum tarihi, vefat yılı ve vefat ettiği yer konusuna netlik kazandırılmıştır. Ayrıca sanıldığından farklı olarak, Alevi meşrep Batini İslami bir ekol olan Karmati-İsmaili anlayışıyla irtibatlı bir eren olduğu, ancak bununla birlikte ve bir şekilde, Haydari ve/veya Rufai tarikatlarından da etkilenmiş olabileceğine yönelik bulgular ortaya konmuştur