Ábyrgar fjárfestingar: Aðferðafræði, ávinningur og staða íslensku viðskiptabankanna

Heimildaritgerð þessi fjallar um ábyrgar fjárfestingar en þær gegna mikilvægu hlutverki í nútímasamfélagi, sérstaklega hjá stórum fjármálafyrirtækjum eins og viðskiptabönkunum. Með innleiðingu ábyrgrar fjárfestingastefnu geta fyrirtæki, sjóðir og aðrir fjárfestar stuðlað að aukinni samfélagsábyrgð og sjálfbæru samfélagi. Þrátt fyrir að hugtakið ábyrgar fjárfestingar sé tiltölulega nýtt má rekja uppruna þess langt aftur í tímann til hinna ýmsu trúarbragða. Þær aðferðir sem eru helst notaðar í nútímasamfélagi eru neikvæð skimun, jákvæð skimun, sjálfbærar þemafjárfestingar, aðferð fyrirmyndarfyrirtækja, samþætting fjárhagslegra þátta við UFS-verklag, virkt eignarhald og áhrifafjárfestingar. Neikvæð skimun er elsta og algengasta aðferðin en notkun á henni er að minnka á meðan notkun á öðrum er að aukast. Þá ber helst að nefna aðferð virks eignarhalds, þar sem fyrirtæki nýta sér hluthafaréttindi sín til að hafa áhrif á stefnu fyrirtækis er varðar umhverfsþætti, félagslega þætti og stjórnarhætti, auk aðferðar fyrirmyndarfyrirtækja, þar sem skimað er eftir þeim fyrirtækjum sem standa sig best í umræddum þáttum. Hvatar til innleiðingar ábyrgrar fjárfestingarstefnu eru sífellt að verða fleiri en þar má nefna ytri hvata eins og þrýsting frá samfélaginu, alþjóðlega staðla og fleiri en einnig innri hvata eins og fjárhagslegan ávinning, betra orðspor og aukna skilvirkni í að breyta hegðun annarra fyrirtækja er varðar umhverfislega og félagslega þætti auk stjórnarhátta. Íslensku viðskiptabankarnir hafa beitt sér undanfarin ár til innleiðingar á ábyrgri fjárfestingarstefnu og sjálfbærari rekstri. Allir hafa þeir það sameiginlegt að vera aðilar að alþjóðlegum sáttmálum eins og PRI, UN Global Compact og fleirum og voru þeir meðal annars allir stofnaðilar IcelandSIf, samtaka með það markmið að efla þekkingu fjárfesta á ábyrgum fjárfestingum og auka umræðu um þær. Landsbankinn var fyrstur til að setja sér stefnu um ábyrgar fjárfestingar árið 2013. Dótturfélög bankanna, sjóðs- og eignastýringarfyrirtækin Landsbréf, Íslandssjóðir og Stefnir, fylgja einnig aðferðafræði ábyrgra fjárfestinga en nýta sér þó mismunandi aðferðafræði og í mismiklum mæli