Samanburður á lánaformum fasteignalána: Kostir og gallar

Markmið þessarar ritgerðar er að aðstoða einstaklinga við að átta sig á því hvaða lánaform hagstæðast sé þegar taka á lán vegna fasteignkaupa eða endurfjármögnunar eldri lána. Þrjú lánaform eru í boði og öll hafa þau mismunandi útfærslur, mismikla áhættu og kosti og galla sem vega verður og meta. Fyrst verða verðtryggð lán skoðuð og er meginstefið þar lág greiðslubyrði í byrjun, en hækkun út lánstímann. Höfuðstóll þessara lána lækkar í öllum tilvikum miðað við gefnar forsendur, en þó lítið á milli mánaða. Skyldi hinsvegar verðbólga aukast, myndi höfuðstóllinn fara hækkandi. Segja má að verðtryggð lán virki í grundvallaratriðum þannig að verið sé að ýta verðbólgu dagsins í dag aftan við lánið og henni dreift jafnt yfir lánstímann í formi greiðslu verðbóta. Óverðtryggð lán hafa þá kosti að höfuðstóll þeirra lækkar á milli mánaða sem nemur afborgunarhluta greiðslunnar. Gallarnir eru hins vegar yfirleitt hærri greiðslubyrði, andstætt verðtryggðum lánum, enda vextir yfirleitt hærri. Með óverðtryggðum lánum má segja að verðbólga dagsins í dag sé greidd í hverri greiðslu, í gegnum vaxtagreiðsluna. Ef bæði verðbólga og vextir hækka getur greiðsla lánsins hækkað umtalsvert. Þriðja lánaformið sem skoðað verður, eru blönduð lán. Þau eru, eins og heiti þess gefur til kynna, blanda af fyrstu tveimur lánaformunum, í þeim hlutföllum sem lántakandi kýs. Tekin eru tvö lán; annað verðtryggt og hitt óverðtryggt. Í öllum þremur lánaformunum er hægt að velja milli jafnra greiðslna, jafnra afborgana og breytilegra eða fastra vaxta. Fjallað verður ítarlega um allar útfærslur þessara lánaforma með dæmum og útreikningum, og samanburður gerður á þeim í lokin