Ortaöğretim Öğrencilerinin Dijital Ayak İzi Farkındalıkları ve Bilgi Güvenliği Farkındalıkları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

The purpose of this study is to develop a digital footprint awareness scale for high school students and to examine the relationship between digital footprint awareness and information security awareness. Digital footprint is a virtual identity formed on behalf of the individual by tracking all of the individual's behaviours in online environments. With irresponsible internet usage, virtual identity is formed with a negative infrastructure and this virtual identity can appear in different periods of the individual's life and affect the individual negatively. The prerequisite for a positive virtual identity is increased awareness. It is thought that the level of awareness should be known in order to increase awareness. In this context, a digital footprint awareness scale has been developed for high school students. The scale consists of four sub-dimensions. These are personal data sharing awareness, personal data sharing (implementation), social media usage awareness, and social media usage (implementation). In order to examine the relationship between digital footprint awareness and information security awareness, which is the second dimension of the study, the Information Security Awareness Scale for High School Students developed by Güldüren, Çetinkaya, and Keser (2016) was used. Based on result of research, it was seen that the relationship between information security awareness and digital footprint awareness was high. Participants who are aware of the social media usage and data sharing have a high rate of implementation. It has been seen that the lowest relation among the research results is between attacks, threats and privacy.Bu çalışmanın amacı, ortaöğretim düzeyindeki öğrencilere yönelik olarak dijital ayak izi farkındalık ölçeği geliştirmek ve dijital ayak izi farkındalığı ile bilgi güvenliği farkındalığı arasındaki ilişkiyi incelemektir. Dijital ayak izi, bireyin çevrimiçi ortamlardaki davranışlarının tamamının kayıt altına alınması ile birey adına oluşan sanal bir kimliktir. Bilinçsiz internet kullanımı ile olumsuz bir sanal kimlik oluşmakta ve bireyin hayatını farklı dönemlerde olumsuz anlamda etkileyebilmektedir. Olumlu sanal kimlik oluşmasın da farkındalığın artmasının önemi büyüktür fakat bu farkındalık düzeyinin ne seviyede olduğunun da bilinmesi de önem arz etmektedir. Bu kapsamda ortaöğretim düzeyindeki öğrencilere yönelik bir DAFÖ (dijital ayak izi farkındalık ölçeği) geliştirilmiştir. Ölçek kişisel veri paylaşımı farkındalığı, kişisel veri paylaşımı uygulaması, sosyal medya kullanım farkındalığı ve sosyal medya kullanım uygulaması olmak üzere dört alt boyuttan oluşmaktadır. Araştırmanın ikinci boyutu olan dijital ayak izi farkındalığı ile bilgi güvenliği farkındalığı arasındaki ilişkinin incelenebilmesi için Güldüren, Çetinkaya ve Keser (2016) tarafından geliştirilen ve gerekli izinleri alınan Ortaöğretim Öğrencilerine Yönelik Bilgi Güvenliği Farkındalık Ölçeği ile araştırmacı tarafından geliştirilen Dijital Ayak İzi Farkındalık Ölçeği farklı bir gruba birlikte uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına bakıldığında dijital ayak izi farkındalığı ve bilgi güvenliği farkındalığı arasındaki ilişkinin yüksek olduğu görülmüştür. Sosyal medya kullanımı ve veri paylaşımı konularında farkındalığa sahip olan katılımcıların bunu uygulama oranları da yüksektir. Araştırma sonuçları arasında en düşük sayılabilecek ilişkinin saldırı ve tehditler ile mahremiyet arasında olduğu görülmüştür