Konvergencija i simbioza principa razvoja javne uprave - uticaj međunarodnih i regionalnih organizacija

Under strong influence of the European coherency, the member states are constantly improving public administration performance. The scientific justification of the paper has been reflected through analysis and synthesis of legally binding or non-binding /international and European principles. It focuses on international and European rules and practice promoting principles of legality, professionalism, transparency, responsibility, public service integrity. They have a strong influence on the development and implementation of the standards in national public administration systems. It is expected that harmonization of national regulations will encourage development of common practice of public officials’ performance. The European Court of Human Rights doctrine and practice has developed the principle of legality (rule of law, legal certainty). The paper also emphasizes the efforts of European institutions (European Commission, Council of Europe, European Court of Human Rights) as well as other international organisations (United Nations). The paper offers the analysis and comparison of divergent tendencies in the permanent public administration reform. It elaborates convergence and symbiosis of international and European standards and their influence to national administrative systems. Particular attention has been given to comparison at cross-national level and possibilities for putting standards in practice in various national legal systems. Prevailing research methods are theoretical and normative, comparative and descriptive research methods, as well as crossnational and international comparisons with respect to case law of European institutions (European Court of Human Rights, Council of Europe).Inicijativom meĊunarodnih i regionalnih organizacija, podstiĉu se stalne promene i reforma sistema javne uprave u kontekstu ostvarenja vladavine prava i jaĉanja institucionalnih kapaciteta. Usvajajući zajedniĉke standarde, države menjaju i unapreĊuju upravne sisteme i harmonizuju najznaĉajnije segmente rada javne uprave. Pored uticaja i doprinosa Evropske unije i njenih institucija na razvoj i primenu upravnih standarda, od znaĉaja su inicijative drugih meĊunarodnih i regionalnih organizacija - Organizacije ujedinjenih nacija, Saveta Evrope i drugih asocijacija. Standardi definisani aktima meĊunarodnih i regionalnih organizacija, usmereni su ka pružanju podrške državama za uspostavljanje jasnog i konzistentnog pravnog okvira i sprovoĊenje vladavine prava, razvoju dobro organizovanih sudskih, upravnih, bezbednosnih i drugih institucija, kao i razvoju graĊanskog društva koje doprinosi jačanju vladavine prava i odgovornosti javnih službenika i institucija. U radu se ukazuje na znaĉaj naĉela zakonitosti (vladavine prava), profesionalizma, transparentnosti, efikasnosti, odgovornosti i integriteta. Od posebnog je znaĉaja depolitizacija uprave i puna primena principa meritornosti. Imajući u vidu specifiĉnu tradiciju nacionalnih sistema – pravnu tradiciju, politiĉku podršku za sprovoĊenje promena, ekonomski ambijent, organizacionu kulturu u organima i organizacijama javne uprave, od država ĉlanica se oĉekuje usklaĊivanje nacionalnih propisa sa smernicama definisanim od strane meĊunarodnih i regionalnih organizacija. Njihovom inkorporiranju i primeni, trebalo bi pristupiti kritiĉki i analitiĉki, bez preuzimanja „gotovih“ rešenja. Evropski i meĊunarodni standardi ne mogu imati punu primenu u nacionalnim upravnim sistemima, bez prilagoĊavanja i uzimanja u obzir stvarnih potreba i prioriteta. Preispitivanje i prihvatanje meĊunarodnih standarda predstavlja potrebu i izazov u procesu unapreĊenja rada javne uprave. Evropski sud za ljudska prava ima sveobuhvatan pristup odreĊenju naĉela „dobre uprave“, polazeći od stanovišta da je u skladu sa naĉelom zakonitosti i vladavine prava od kljuĉnog znaĉaja efektivna primena pravnih pravila u praksi. Nauĉni doprinos rada, ogleda se u analizi i sintezi standarda razvoja javne uprave, definisanih od strane meĊunarodnih i regionalnih organizacija, kritiĉkom preispitivanju i pokušaju da se odredi zajedniĉki evropski „administrativni identitet“.This paper is the result of the realization of the Scientific Research Project entitled “Development of Institutional Capacities, Standards and Procedures for Fighting Organized Crime and Terrorism in Climate of International Integrations”. The Project is supported by the Ministry of Education and Science of the Republic of Serbia (No 179045), and carried out by the University of Criminal Investigation and Police Studies in Belgrade