Dwelling on the edge of the Neolithic:Investigating human behaviour through the spatial analysis of Corded Ware settlement material in the Dutch coastal wetlands (2900-2300 calBc)

Dit proefschrift bevat een gedetailleerde ruimtelijke analyse van de vindplaatsen Keinsmerbrug, Mienakker en Zeewijk. Deze laat-neolithische vindplaatsen bevinden zich aan de westelijke grenzen van de Enkelgrafcultuur (c. 2900-2300 v. Chr.). De bewoners van deze plaatsen kenden een breed spectrum aan activiteiten: jacht, verzamelen, visserij, landbouw, veeteelt en ambachten. Zij hadden hun eigen regionale tradities, hoewel zij ook in de grensgebieden van deze neolithische cultuurgroep woonden. Dit onderzoek toont dat Neolithische huishoudens mobiele eenheden vormden, met zowel plaats vaste als seizoensgebonden nederzettingen. De patronen resulterend uit gedetailleerde ruimtelijke analyses van verspreiding van vondstmateriaal geven aan de aanwezigheid aan van begrensde gebieden voor specifieke activiteiten. Deze ruimtelijke structurering van de nederzetting maakt het eveneens mogelijk om verschillende huizen te herkennen. Het onderzoekt heeft eveneens voor het eerst aangetoond dat neolithische groepen in de kwelder-gebieden aan de Hollandse kust monumentaliteit kenden. Door een biografische benadering van deze vindplaatsen is tenslotte duidelijk geworden dat er geen harde scheidslijn bestond tussen het domein van de levenden en de doden.This thesis presents a detailed spatial analysis of the sites of Keinsmerbrug, Mienakker, and Zeewijk. These Late Neolithic settlement sites define the westernmost edge of the Corded Ware Culture (c. 2900-2300 cal BC). The people took part in a broad spectrum of activities: hunting, gathering, fishing, agriculture, animal husbandry, and artisan crafts. They maintained their regional traditions while dwelling on the edge of this Neolithic cultural group. The study depicts Neolithic households as highly mobile with sedentary and seasonal settlements. The patterns that emerge from the in-depth spatial analysis of material distributions indicate the presence of spatially bound locations for specific activities. This structuring of space further supports the identification of various dwelling structures. Neolithic monumentality is, for the first time, identified within the Dutch coastal wetlands. The biographical perspective underlines the ephemeral nature of the divide between the place of the living and the place of the ancestors