Nederland en België behoorden in de jaren 1860 ongetwijfeld tot de kleine Europese landen, met een kleinere bevolking, minder ekonomische potentie en geringer militaire macht dan grote staten. In het hier volgende zal ík nagaan in hoeverre moderne systematische verhandelingen over de internationale rol van de huidige landen van de tweede rang ook de positie van Nederland en België in een specifieke historische situatie verhelderen. Omdat de plaats van kleine mogendheden in hoge mate afhangt van het statenstelsel waarbinnen zij hun rol spelen, schets ik eerst de Europese konstellatie van de jaren 1860. ... Zie: Konklusi