Enhancing educational possibilities:Two centuries study grant provisions influencing educational accessibility in the Netherlands (1815-2015)

Dit onderzoek bestudeert studiefinanciering die door het Rijk is toegekend aan studenten tussen 1815 en 2015. Hebben beurzen onderwijskansen voor jongeren uit verschillende sociale statusgroepen hebben vergroot?Aan studiebeurzen lagen in deze periode verschillende doelstellingen ten grondslag. Onderwijs mogelijk maken voor jongeren uit lagere statusgroepen was daarbij lange tijd geen beleidsdoelstelling. Universiteiten gebruikten het vroege beurzenstelsel voor 1850 zelfs om neerwaartse mobiliteit van verarmde leden van de elite te voorkomen. In 1919 formuleerde de wetgever toegankelijkheid voor het eerst als doel. Beurzen werden in de jaren die volgden inderdaad het meeste toegekend aan studenten uit lagere inkomensgroepen. Daartoe gedwongen door de crisis van de jaren dertig bleef het stelsel echter klein. Sterker nog: het stelsel van beurzen werd omgezet in voorschotten. Na 1945 groeide het stelsel in omvang en invloed. Dat droeg mede bij aan de explosieve toename van de onderwijsdeelname, met name ook door jongeren uit sociale middenklassen. Er ontstond debat over de rol van beurzen. Moest er niet een studieloon komen voor alle studenten, dat hen onafhankelijk zou maken van hun ouders? Een studieloon kwam er nooit, maar de motivatie van ouderonafhankelijkheid is nog terug te vinden in de basisbeurs, die in 1986 als onderdeel van de Wet op de Studiefinanciering het licht zag. Het vervangen van de basisbeurs door studievoorschotten, past in de tendens waarbij studiekosten minder door de staat en meer door studenten gedragen worden. Studiefinanciering heeft met na de na de beleidsbijstelling van 1919 en de groei vanaf de jaren vijftig een belangrijke bijdrage geleverd aan de toegankelijkheid van het onderwijs en sociale mobiliteit.This research studies the study grant provisions in the Netherlands between 1815 and 2015. Did study grants enhance accessibility of education for different social groups?In this period several aims played a role in the grant system. Enhancing educational opportunities for lower social groups was not a priority for the largest part of this study period. Moreover, before 1850 universities used the grants to safeguard the social status quo on universities. In 1919 the legislator formulated social accessibility as a target for the first time. Indeed, grants were predominantly attributed to students from lower income groups in the years that followed. Due to austerity reasons, the arrangement did not fully develop. Constrainedly, grants were converted to loans in 1924.After 1945 the grant system grew rapidly, both in size and impact. It contributed to the enormous increase in attendance, especially of students from social middle classes. Subsequently, discussion arose about the role of study grant provisions. Should it support all students, in order to make them independent from their parents? The grant system was never adjusted according to this motivation. Nevertheless, elements of this discussion can be found in the basic grant, the allowance for all students, established in 1986. The replacement of the basic grant by loans is form of cost sharing, a process in which a larger share of study costs are paid by students.From the policy adjustment in 1919 and the subsequent growth of the system from the 1950s the grant provision has contributed strongly to accessibility and social mobility