Of dwarves and giants:How large herbivores shape arthropod communities on salt marshes

Om plantensoortenrijkdom te behouden worden op kwelders (buitendijkse graslanden die regelmatig overstromen met zeewater) en veel andere typen natuurgebieden steeds vaker grote grazers, zoals koeien of paarden, ingezet. Hierbij krijgen insecten en andere ongewervelden echter weinig aandacht. Dit proefschrift beschrijft hoe gemeenschappen van ongewervelden reageren op beweiding, met aandacht voor verschillen tussen soorten grazers, beweidingsdichtheden en rotatiebeheer (jaarlijkse wisseling tussen beweide en onbeweide jaren). Plantensoortenrijkdom neemt vaak toe wanneer grote grazers worden ingezet. Dit komt grotendeels omdat deze dieren, door hoge planten op te eten, zorgen dat meer licht de bodem breikt, en lagere planten een kans krijgen. Uit mijn onderzoek blijkt echter dat soortenrijkdom van ongewervelden vaak afneemt in aanwezigheid van grote grazers. Op kwelders zijn de meeste soorten insecten en andere ongewervelden afhankelijk van hoge vegetatie als voedselbron of als bescherming tegen overstromingen, terwijl een minderheid aan soorten korte vegetatie prefereert. Als de vegetatie wordt opgegeten door grote grazers zullen de bestaansmogelijkheden voor de meeste soorten dus afnemen of verdwijnen. Beweidingsdichtheid blijkt voor soortenrijkdom van ongewervelden de belangrijkste bepalende factor te zijn. Dit bepaalt hoe veel vegetatie wordt opgegeten, en dus welke mogelijkheden er voor ongewervelden bestaan. Welke soort grazer wordt ingezet lijkt hier een ondergeschikte rol te spelen. De beste kans om soortenrijkdom van ongewervelden op kwelders en andere typen graslanden te waarborgen ligt in het creeëren van heterogeniteit. Dit kan bereikt worden door verschillend beheerde terreinen naast elkaar te behouden, te beweiden met lage dichtheden of met rotatiebeheer.Livestock grazing is a commonly applied management type to maintain plant species richness on coastal salt marshes and other grassland types. The effects of this grazing management on invertebrates, however, are generally neglected. This thesis assesses how invertebrate communities are affected by grazing management, with regard to grazer species and density as well as rotational grazing (annual rotations of grazed and ungrazed years). Plant species richness is often increased by grazing. This happens largely through a decrease in competition for light, since large grazers consume tall plant species, creating possibilities for short-statured plant species. My research, however, shows that invertebrate species richness usually decreases under grazing management. Especially on salt marshes, many invertebrate species depend on tall vegetation as a source of food or protection from inundations. When this vegetation is consumed by large grazers, many of the food sources and habitats of invertebrates will decrease or disappear, leading to a decline in species richness.Stocking density is the most important factor determining how invertebrate species richness is affected by grazing, since it determines the amount of biomass that is consumed. The species of livestock used for management seems to play a minor role. The chances for preserving species richness of invertebrates, as well as plants and birds, are increased when heterogeneity is maximised. This can be achieved by maintaining differently managed areas in close proximity, maintenance of low stocking densities in large and continuous areas, or rotational grazing