A place for life or a place to live:Rethinking village attachment, volunteering and livability in Dutch rural areas

De klassieke verzorgingsstaat maakt steeds meer plaats voor een ‘participatiesamenleving’. Verwacht wordt dat actieve burgers met gezamenlijke inzet en vrijwilligerswerk hun lokale leefomgeving leefbaar houden. Het is echter de vraag in hoeverre hedendaagse dorpelingen daadwerkelijk gemotiveerd zijn tot meer vrijwillige inzet voor de lokale leefbaarheid. Als belangrijke voorwaarde voor lokale participatie wordt lokale binding gezien. Echter, een toenemend aantal dorpelingen zou vooral een consumptieve en residentiële band met het dorp hebben en hun sociale levens zouden zich overwegend buiten het dorp af spelen. In dit proefschrift onderzoek ik hoe hedendaagse dorpsbewoners met hun dorp verbonden zijn en hoe moderne vormen van dorpsbinding samenhangen met de wil om actief te worden in het dorp. Om hierop antwoord te geven wordt gebruikt gemaakt van een landelijke en representatieve database waardoor de conclusies van toepassing zijn voor het gehele Nederlandse platteland. De resultaten van de studie laten zien dat de hedendaagse trend naar een zelfstandig en zelfredzaam platteland veel potentie biedt aan mobiele burgers die graag de verantwoordelijkheid willen nemen voor de inrichting van hun eigen leefomgeving. Hierdoor kunnen actieve bewoners steeds meer een stempel drukken op de leefomgeving die zij delen met minder betrokken bewoners. Een goede sociale cohesie is echter een belangrijke voorwaarde voor lokale inzet. Zolang de onderlinge sociale contacten goed zijn is het aannemelijk dat het platteland een aantrekkelijke woonlocatie blijft waar mensen met diverse wensen en behoeften naar volle tevredenheid kunnen wonen. Daarnaast zouden overheden zich wel actief moeten blijven inzetten om de levenskwaliteit van kwetsbare groepen te garanderen.Rural residents become increasingly responsible for local affairs through voluntary and community activity. This transition to a ‘participation society’ is remarkable, because recent societal developments have indicated less rather than more engagement within local communities. Due to increased levels of mobility, rural residents have an increased freedom of choice to select those living environments that fit with their lifestyles. As a result of this process many villages became ‘residential’, in which villagers live but do not necessarily spend their professional and social lives. Residents may be selective in not finding every aspect of rural living equally desirable and may also choose non-identification and nonparticipation. Thus, in order to discuss the opportunities and limitations provided by the ‘participation society’, the relationship between the changing forms of place attachment and villagers’ involvement in village life is the key focus of this thesis. The use of a nationwide and representative database allows for valid and reliable statements that apply to the wider rural population. The dominant picture that emerges from this thesis is one of a countryside that is open to a greater role to its residents. However, good social relations among residents are pivotal to guarantee a living environment in which all rural residents, regardless of age and geography, express high levels of satisfaction. Also, this thesis argues that governments should ensure that the needs of vulnerable people are also being met