The discreet charm of a brand: methodological considerations for attributing unsigned icons to Cretan painters of the 15th-17th centuries

Στο άρθρο διερευνώνται οι μεθοδολογικές δυσχέρειες που παρουσιάζει η απόδοση ανυπόγραφων έργων σε επώνυμους κρητικούς ζωγράφους του 15ου-17ου αιώνα. Κρίνεται απαραίτητη η συστηματοποίηση ιστορικοτεχνικών κριτηρίων, βάσει των οποίων μπορούν να πραγματοποιούνται με δόκιμο τρόπο αποδόσεις, αλλά και η αξιοποίηση τεχνικών αναλύσεων, πρωτίστως στα ενυπόγραφα έργα, προκειμένου να καταγραφούν με μεγαλύτερη ακρίβεια τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ζωγράφων. Παρά ταύτα, ένας μεγάλος αριθμός κρητικών εικόνων καλής ποιότητας αλλά μαζικής απεύθυνσης επιβάλλουν ουσιαστικά την «ανωνυμία» τους λόγω της τυποποιημένης μαζικής παραγωγής τους.In this article the author examines the methodological difficulties involved in attributing unsigned works to famous Cretan painters of the 15th-17th centuries. It is deemed necessary to systematise art historical criteria specific for icons in order to attempt creditable attributions, and make good use of technical analysis, first and foremost of signed works, in order to achieve a better understanding of the pictorial technique of each painter. However, a large number of good quality but rather uninspired Cretan icons essentially impose their ‘anonymity’ due to the standardization of their mass production