Refleksyjność podmiotowa i społeczna studentów pedagogiki na początku pandemii - w świetle analizy jakościowej

Artykuł stanowi prezentację częściowych rezultatów badań jakościowych dotyczących opinii studentów pedagogiki na temat sytuacji psychologiczno-społecznej, w jakiej znaleźli się ludzie w czasie pandemii COVID-19. Konieczność ograniczenia transmisji wirusa zamknęła w domach całe społeczeństwa, ograniczyła mobilność i kontakty międzyludzkie, zatrzymała świat w miejscu. Dla wielu stała się także inspiracją do refleksji na temat obowiązującej hierarchii wartości. Badaniem objęto 36 studentów pedagogiki z Akademii Pedagogiki Specjalnej w dwóch grupach wiekowych – zaczynających studia i zbliżających się do ich końca. Poproszono ich o przygotowanie krótkich esejów gromadzących refleksje z czasu pierwszej fazy pandemii. Zgromadzone teksty poddano analizie zgodnej z metodologią teorii ugruntowanej w badaniu. Pozwoliło to na wyłonienie w wypowiedziach studentów 4 kluczowych kategorii, a następnie na wskazanie różnic pomiędzy grupami w podejściu do poruszanych kwestii. Młodsi badani wykazywali większą koncentrację na perspektywie osobistej, a ich wypowiedzi cechowała większa emocjonalność i optymizm. Starsi, bardziej zdystansowani wobec rzeczywistości, poddawali ją częściej gorzkiej refleksji ukierunkowanej na kwestie polityki społecznej, konsumpcjonizmu i egoizmu współczesnych społeczeństw, częściej traktując kwestię pandemii nie jako cel sam w sobie, ale jako punkt wyjścia dla szerszej krytyki społecznej.The article presents partial results of qualitative research concerning opinions of pedagogy students on the psychological-social situation experienced by people at the time of the COVID-19 pandemic. The necessity of limiting the transmission of the virus sentenced whole societies to home confinement, limited their mobility and people-to-people contacts, brought the world to a standstill. For many, it also became an inspiration to reflect on the current hierarchy of values. 36 students of the Maria Grzegorzewska University were the sample of the research and they were divided into two age groups - those beginning their studies and those finishing them. They were asked to prepare short essays collecting their reflections from the first stage of the pandemic. The texts were analysed in accordance with the research methodology. There were 4 key categories singled out in the students’ utterances, which made it possible to show the group differences in their attitude towards discussed issues. The younger respondents were more concentrated on their personal perspective and their opinions were more emotional and optimistic. The older respondents showed more distance towards reality, their remarks were bitter and targeted the issues of social policy, consumerism and egoism of modern societies, more frequently treating the question of the pandemic not as an end in itself but as a springboard for more thorough social criticism