Human rights in the constitutions of selected European countries

Prawa człowieka stanowią dzisiaj istotną część regulacji konstytucyjnych w państwach europejskich. Pierwszą powszechną regulacją, opartą na zasadzie praw przysługującej każdemu obywatelowi, była francuska Deklaracja praw człowieka i obywatela z 26 sierpnia 1789 r. Przeanalizowane konstytucje Francji, Belgii, Szwajcarii, Niemiec, Austrii, Łotwy, Czech, Słowacji oraz Polski wskazują na rozwój praw jednostek poprzez poszerzanie praw jednostek od praw przysługujących obywatelom na rzecz praw przysługujących każdej osobie przebywającej na obszarze danego państwa. Oczywiście zachowane zostały także te prawa, które ze swej istoty przysługują wyłącznie obywatelom, jak np. prawa wyborcze. Współczesny katalog praw i wolności jednostek jest szeroki i rozbudowywany np. o prawo do skargi konstytucyjnej, czy prawo do czystego środowiska. Standardy praw człowieka są obecnie powszechnie uznawane, aczkolwiek nie zawsze przestrzegane. Wynika to zarówno z praktyki polityczno-prawnej, w której przestrzeń praw jednostek ulega stałemu zawężeniu m.in. z powodu zmian ideologiczno-politycznych w poszczególnych państwach, jak i wymuszanych rozwojem cywilizacyjnym i technologicznym.Nowadays human rights are an essential part of constitutional regulations in the European countries. The very first universal regulation based on the rights of every citizen, was The Declaration of the Rights of Man and of the Citizen set in 1789. Analysed constitutions of France, Belgium, Switzerland, Germany, Austria, Latvia, Bohemia, Slovakia and Poland point to the developments of rights of individuals through expanding these rights from the rights of the citizens to the rights of every person on the territory of a particular country. Obviously, the rights concerning exclusively the citizens of a particular country, like for example the right to vote, have still been maintained. A modern catalogue of rights and freedoms of individuals is abundant and expanded by, for example, the right to the constitutional complaint or the right to a clear environment. Nowadays the human rights standards are widely recognised though not always respected. This results from the legal and political practise, in which the scope of the rights of individuals is still being narrowed. One of the reasons are ideological and political changes in particular countries, which are being enforced with the development of civilisation and technology