How to Depict Memory? The Holocaust in Polish Illustrated Children’s Books

W artykule poddano analizie ilustracje w książkach dla dzieci dotyczących Zagłady. Wśród omówionych pozycji dominują ilustracje realistyczne, często stylizowane na dziecięce rysunki lub fotografie. Nie tylko stanowią one konkretyzację czy interpretację tekstu literackiego, ale wchodzą z nim w dialog, umożliwiając wielowymiarowość odczytań. Do najważniejszych motywów powtarzających się w wielu ilustracjach należą: poszukiwanie kryjówki, ucieczka, doświadczenie głodu oraz obawa przed osamotnieniem, szczególnie przed utratą mamy. Ilustracje nie ukazują jednak sytuacji szczególnie drastycznych, poprzestając na sugestiach i otwierając pole do interpretacji. Dominuje w nich pragnienie upamiętnienia ofiar Holokaustu i przeniesienie indywidualnych wspomnień świadków do pamięci zbiorowej oraz budowanie postpamięci możliwe dzięki snuciu opowieści i dokumentowaniu ich ilustracjami.The focus of this article is an analysis of illustrations in several children’s books that refer to the topic of the Holocaust. The majority of the studied pictures are realistic in their style, some resemble children’s drawings or use photographs. Such a manner of illustrating books serves the purpose of authenticating a story. The most important motifs repeated in numerous illustrations are: seeking a hideout, the experience of hunger and fear of loosing one’s mother. The illustrations do not, however, image drastic situations. They rather aim at commemorating the Holocaust, they render a collective character to personal memories, they become the content of postmemory