O argumentach nieobligatoryjnych i celowniku w języku polskim

Celem artykułu jest próba wyjaśnienia sposobu ustalania form przypadków w polskiej konstrukcji składającej się z cząstki SIĘ i wyrażenia nominalnego w celowniku. Autorka zakłada, że celownik w takich wyrażeniach opisywany jest przez główny człon frazy aplikacyjnej będącej elementem funkcjonalnym, a nie jak tradycyjnie uważano, przez werbalny element leksykalny. Wstępna analiza pokazuje, że w języku polskim większość argumentów w celowniku wykazuje podobną łączliwość syntaktyczną wobec m.in. strony biernej czy predykatów opisowych. Ze względu na właściwości i sposób, w jaki są one wprowadzane do struktury, autorka stwierdza, że wyrażenia nominalne w celowniku powinny być zakwalifikowane do grupy argumentów nieobligatoryjnych, czyli niewybieranych przez człon werbalny. Jeśli chodzi o biernik, za McFaddenem uważa, iż jest to przypadek zależny, tzn. używany, kiedy w tej samej fazie syntaktycznej znajduje się inny argument, do którego został przypisany nieleksykalny przypadek strukturalny. Argumentem tym w przypadku analizowanej konstrukcji jest wyrażenie nominalne w celowniku.This paper is concerned with the mechanics of the case assignment in Polish SIĘ construction with the overt dative nominal. It is argued that dative case on such nominals is assigned structurally by a high applicative head, not idiosyncratically by a lexical one. The preliminary analysis shows that most arguments carrying dative case in Polish display similar syntactic behavior with regards to e.g. passivization and control of depictive predicates. Due to their properties and to the way in which they are introduced into the structure, it is postulated that dative nominals should be best treated as the so-called non-core arguments that is arguments not selected by the verbal head. As for accusative case, it is assumed, following McFadden (2004), that its assignment hinges on the presence of another argument within the same phase to which structural case has been assigned. This other argument in the case of the SIĘ construction in question is the dative nominal