Wpływ konkordatu między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 1925 r. na Eparchię Stanisławowską

Po upadku państw centralnych władze ukraińska i polska próbowały przywrócić własne państwo. Próby te były zasadniczo komplikowane przez sytuację etniczno-polityczną w Galicji, zwłaszcza po decyzji Ententy z 15 marca 1923 r. o połączeniu Galicji Wschodniej z Polską. Dla ukraińskiego Kościoła greckokatolickiego (UKGK) rozpoczęła się kolejna szansa i wyzwanie – współpraca z nowym rządem i rzeczywistością. Taka zmiana geopolityczna spowodowała pewnego rodzaju nihilizm prawny w stosunku do relacji państwa i kościoła, które okazało się selektywną sprawiedliwością. Te stosunki prawne powinien był rozstrzygać konkordat między Stolicą Apostolską a państwem polskim. Głównymi warunkami wstępnymi przygotowania konkordatu ze strony ukraińskiego Kościoła greckokatolickiego były niepewność prawna, napięte trudności finansowe i gospodarcze oraz kwestie społeczno-polityczne w społeczeństwie. Kościół obrządku bizantyjskiego w tym procesie przygotowawczym był prowadzony przez metropolitę Szeptyckiego, który przemawiał w imieniu swoich biskupów ze Stanisławowa i Przemyśla oraz ich wiernych. Ważne dla UKGK było wyjaśnienie kwestii własności kościelnej, wyborów biskupów, świadectwa chrztu, edukacji i struktur kościelnych. Umowa, podpisana 10 lutego 1925 r., zobowiązała do złożenia przysięgi wierności wszystkich biskupów UKGK, w tym biskupa Grzegorza Chomyszyna (1867-1945), prezydentowi polskiemu i zobowiązała do lojalności wobec państwa.After the collapse of the Central Powers, the Ukrainian and Polish authorities tried to restore their own states. These attempts were essentially hindered by the ethno-political situation in Galicia, especially after the decision of the Entente on 15 March 1923 to append East Galicia to Poland. The Ukrainian Greek-Catholic Church (UGCC) faced another opportunity and challenge – to cooperate with a new government under different circumstances. Such a geopolitical change led to a kind of legal nihilism concerning Church-State relations, which introduced selective justice. These legal relations should have been resolved by way of a ruling (concordat) between the Apostolic See and the Polish State. The chief preconditions for the drafting of a concordat by the Ukrainian Greek-Catholic Church were: legal uncertainty, financial and economic difficulties, and the sociopolitical issues in society. In this preparatory process, the Byzantine rite Church was led by Metropolitan Šeptytsky, who spoke on behalf of his bishops of Stanislaviv and Przemyśl and the faithful. It was important for the UGCC to clarify the questions of ecclesiastical property, elections of bishops, baptismal certificate, education, and ecclesiastical structures. The agreement, signed on February 10th, 1925, obliged all UGCC bishops to take an oath of allegiance, including Bishop Hryhorij Chomyšyn (1867-1945), to the Polish President and pledge their loyalty to the state.Nach dem Zusammenbruch der Mittelmächte versuchten das ukrainische und polnische Völker, ihre eigenen Staaten wied erherzustellen. Diese Bemühungen wurden wesentlich durch die ethnopolitische Situatio n in Galizien erschwert, insbesondere nach der Entscheidung der Entente vom 15. März 1923, Ostgalizien an Polen anzuschließen. Für die ukrainische griech isch-katholische Kirche (UGKK) ergab sich eine weitere Chance und Herausforder ung – mit einer neuen Regierung und Wirklichkeit zusammenzuarbeiten. Der geopolitische Wandel verursachte eine Art von rechtlichem Nihilismus in Bezu g auf das Staatskirchenrecht, was sich als selektive Gerechtigkeit herausstellte. Diese ungeklärt en Rechtsverhältnisse sollten das Konkordat zwischen dem Apostolischen Stuhl und dem polnischen Staat aufheben. Die Hauptvoraussetzungen für die Ausarbeitung des Konkordats seitens der ukrainischen griechisch-katholischen Kirche waren Rechtsunsicherheit, finanzielle und wirtschaftliche Schwierigkeiten sowie gesellschaftspolitis che Fragen in der Gesellschaft. Die Kirche des byzantinischen Ritus wurde von Metr opolit Šeptytsky im Auftrag seiner Bischöfe von Stanislau (Stanislaviv) und Peremyšl und deren Gläubigen in diesen Vorbereitungsprozess eingeführt. Für die U GKK war es wichtig gewesen, die Fragen des kirchlichen Eigentums, der Bischofswahl en, der Taufscheine, des Bildungswesens und der kirchlichen Strukturen zu klären. Das am 10. Februar 1925 unterzeichnete Abkommen war gegenüber allen Bischöfen des UGKK, einschließlich Bischof Hryhori Chomyšyn (1867-1945) verbindlich und setzte für sie die Verpflichtung zur Loyalität dem polnischen Präsidenten und Rzeczpospolita Polska gegenüber voraus