Gospodarka węglem energetycznym na świecie

The article analyzes trends in steam coal flows (exports and imports) linked to production and consumption volumes. The analysis carried out in the article took the years from 2000 to 2019 into consideration. Coal is the second most important energy carrier. Its share in the structure of global consumption amounts to 27% and its production has an upward trend despite its decreasing share. The overall global upward trend of steam coal flows was disrupted twice over the period 2000–2019: by the effects of the 2007–2009 global financial crisis and the ongoing uncertainty of the global economy, as well as by the significant slowdown in the economic growth of developing countries (2014–2016). The European Union has seen large decreases in coal consumption over recent years, reflecting an accelerating decarbonization policy. The main area of coal trade is the Asia-Pacific basin. The Atlantic market currently accounts for about 20% of global steam coal trade, with seaborne trade covering about 95%. The volume of world trade (exports, imports) in steam coal is approximately one billion (bn) tons per year. The analysis carried out showed the following trend: decreasing coal exports to economically developed countries (mainly concentrated in Europe) and increasing exports to economies of developing countries, concentrated in the Asian part of the world. International Energy Agency (IEA) projections show that by 2040 the global coal production will fall from 5.6bn tons of coal equivalent (3.9bn tons of oil equivalent in 2019) to 5bn tce (3.5bn toe) at an average annual rate of –1.1%. Steam coal production is expected to decline by 10% to 4bn tce (2.8bn toe). Due to the fact that China is the largest producer, user and importer of steam coal in the world, all economic and political decisions taken by its government have strongly influenced international coal trade for years. For the Asia-Pacific basin alone, the IEA’s long-term forecasts predict an increase in coal-fired power generation over 2019. Forecasts regarding the coal’s share in global demand are not optimistic for many regions of the world (Europe, Africa, the Americas), predicting a significant decline in its demand. Yet, new markets for coal are emerging, especially in Asia and the Mediterranean basin, which may contribute to maintaining at least the current level of coal trade.W artykule przeanalizowano trendy przepływów węgla energetycznego (eksportu i importu), które są powiązane z wielkościami produkcji i zużycia. Przeprowadzona w artykule analiza dotyczyła lat 2000–2019. Węgiel jest drugim najważniejszym nośnikiem energii. Jego udział w strukturze zużycia wynosi w świecie 27%, a produkcja, mimo spadków udziałów, ma trend wzrostowy. Ogólny trend wzrostowy przepływu węgla energetycznego na przestrzeni lat 2000–2019 w skali globalnej zakłócany był dwukrotnie: skutkami światowego kryzysu finansowego z lat 2007–2009 oraz trwającej niepewności światowej gospodarki, a także znaczącego spowolnienia tempa wzrostu gospodarczego krajów rozwijających się (lata 2014–2016). W Unii Europejskiej obserwuje się duże spadki zużycia węgla na przestrzeni ostatnich lat, co związane jest z przyspieszającą polityką dekarbonizacji. Głównym obszarem handlu węglem jest rejon Azji i Pacyfiku. Rynek atlantycki obecnie stanowi tylko około 20% światowego handlu węglem energetycznym, a handel drogą morską obejmuje około 95% handlu. Wielkość światowego handlu (eksport, import) węglem energetycznym wynosi około 1 mld ton rocznie. W wyniku przeprowadzonej analizy zaobserwowano następującą tendencję: malejący eksport węgla do państw gospodarczo rozwiniętych (głównie skupionych w Europie), wzrost do gospodarek krajów rozwijających się, skoncentrowanych w azjatyckiej części świata. Prognozy Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) pokazują, że w perspektywie 2040 r. światowa produkcja węgla spadnie z 5,6 mld tce (3,9 mld toe w 2019 r.) do 5 mld tce (3,5 mld toe) w średniorocznym tempie –1,1%. Produkcja węgla energetycznego ma się obniżyć o 10% do 4 mld tce (2.8 mld toe). W związku z tym że, Chiny są największym producentem, użytkownikiem oraz importerem węgla energetycznego na świecie, to wszelkie decyzje gospodarcze i polityczne podejmowane przez rząd tego kraju od lat mocno wpływają na międzynarodowy handel węglem. Tylko dla obszaru Azji i Pacyfiku w stosunku do roku 2019 długoterminowe prognozy IEA przewidują wzrost wytwarzania energii elektrycznej z węgla. Prognozy udziału węgla w światowym zapotrzebowaniu dla wielu regionów świata (Europy, Afryki, Ameryk) nie są optymistyczne, przewidują znaczny spadek zapotrzebowania na to paliwo. Jednak zwłaszcza w Azji, jak i w basenie Morza Śródziemnego pojawiają się nowe rynki zbytu węgla, co przyczynić się może przynajmniej do utrzymania obecnego poziomu handlu węglem