The monument as the battlefield

Powstanie Warszawskie jest symbolem niezawisłości i sprzeciwu Polaków wobec wszelkich prób i form narzucenia obcej dominacji. Militarnie skierowane było przeciwko hitlerowskim Niemcom, politycznie przeciwko stalinowskiej Rosji. Dlatego po wojnie władza komunistyczna w Polsce przeciwdziałała powstającej legendzie powstania, widząc w niej zagrożenie dla podstaw własnej legitymizacji. Walka stolicy zakończyła się tragiczną klęską. Jednak pamięć Powstania Warszawskiego okazała się niezwykle silna. Wykorzystywała własne nośniki pamięci historycznej, które zapewniły jej identyfikację i przetrwanie. Należały do nich m.in. kotwica – znak Polski Walczącej, piosenki powstańcze, groby i cmentarze, świadectwa chwały i heroizmu samych powstańców, ale przede wszystkim uroczystości rocznicowe. To one cyklicznie mobilizowały społeczeństwo do tworzenia własnej wersji historii i narodowej tradycji, alternatywnej wobec oficjalnej. Elementem tej konfrontacji stała się także trwająca wiele lat walka o postawienie w stolicy pomnika Powstania Warszawskiego. Autor ukazuje historię konfliktu jako model polityki historycznej.The Warsaw Uprising is a symbol of independence and Polish opposition to foreign domination. Militarily it was directed against Nazi Germany, politically against Stalin’s Russia. That is why, after the war, the communist government in Poland was fighting to counteract the legend of the Uprising, seeing it as a threat to their own legitimacy. The battle in the capital ended in tragic defeat. However, among Polish people the memory of the Warsaw Uprising was extremely strong. The collective memory of Polish society protected its identity and helped it to survive. Among the symbols to this memory are an anchor – a symbol of the fighting Polish Underground State, Uprising songs, graves and cemeteries, the testimony and heroism of the insurgents, but mainly anniversary celebrations. The anniversary mobilized the public to create their own version of history and national tradition, an alternative to the official ones. An element of this struggle, lasting many years, was the fight for the erection of a monument to the Warsaw Uprising in the capital. The Author portrays the history of the conflict as a model of politics of memory