Instancyjna kontrola rozstrzygnięcia umarzającego postępowanie administracyjne z powodu bezprzedmiotowości w świetle orzecznictwa WSA i NSA: zarys problematyki

Kodeks postępowania administracyjnego (Kpa) przewiduje wydanie decyzji umarzającej postępowanie w sytuacji, gdy organ administracji publicznej uzna, że prowadzone postępowanie administracyjne jest bezprzedmiotowe (art. 105 Kpa). W artykule przedstawiono problematykę związaną z umorzeniem postępowania administracyjnego w wyniku jego bezprzedmiotowości przez organy pierwszej instancji oraz zakres instancyjnej kontroli rozstrzygnięć umarzających postępowanie przez organy odwoławcze. W orzecznictwie sądowo-administracyjnym utrwalił się pogląd, zgodnie z którym w sytuacji, gdy organ pierwszej instancji umorzy postępowanie administracyjne z uwagi na jego bezprzedmiotowość, to organ odwoławczy nie może uchylić tej decyzji i w tym zakresie orzec co do istoty sprawy (art. 138 § 1 pkt 2 Kpa), gdyż tak wydana decyzja naruszałaby zasadę dwu-instancyjności postępowania administracyjnego (art. 15 Kpa). Organ odwoławczy w takich sytuacjach jest zobowiązany do wydania decyzji kasacyjnej (art. 138 f§ 2 Kpa). W artykule przedstawiono pogląd o braku możliwości wydania przez organ drugiej instancji decyzji merytorycznej w prowadzonym postępowaniu odwoławczym w sytuacji uprzedniego umorzenia postępowania przez organ pierwszej instancji, w oparciu o analizę stosownego orzecznictwa WSA i NSA