Cytotoksyczne działanie dwóch parabenów oznaczanych w wodach powierzchniowych i osadach ściekowych na normalne (starzejące się) ludzkie fibroblasty skórne w badaniach in vitro

The aim of the study was to compare the cytotoxic effects of (methyl and propyl) parabens likely to be environmental contaminants on early and late passage fibroblasts isolated from human skin. The study was carried out on senescent diploid cell lines, namely normal (senescent) dermal fibroblasts CCD-1136Sk (ATCC® CRL-2697TM). In order to assess the cytotoxic effect, the MTT test which determines the cells' metabolic activity and the neutral red uptake assay which assesses the cell membrane integrity (NRU test) were applied. Propyl paraben (PrPB) appeared to be more cytotoxic to the analysed dermal fibroblasts (since it reached lower IC50 values); however, none of the tests found a consistent trend for a change in the cells’ sensitivity to the analysed parabens as they age, that would be reflected in the determined IC50 values. On the other hand, having analysed the course of the curves of relationships between the cell viability and the preservative concentration, it was found that at the exposure of CCD-1136Sk fibroblasts to propyl paraben, none of the two tests observed different sensitivity of late and early cell passages; however, the exposure of dermal fibroblasts to methyl paraben, determined using the NRU test, indicated a stronger effect of the preservative at a concentration of 50 and 200 µg/ml on the earliest cells passage (no. 8), compared to the subsequent passages of these cells. At the same time, the compound with a concentration of 50 and 800 µg/ml was the least toxic to the latest cells passage (no. 20). The presented results indicate that the analysed parabens used in the cosmetic and pharmaceutical industries may be toxic to skin cells; moreover, it is not excluded that with consecutive passaging, differences in the susceptibility to cytotoxic effects may occur. It therefore appears necessary to take into account the possibility of different later and earlier passages cells' reactivity when interpreting the results of studies into the effects of preservatives on the living body. Furthermore, it should be borne in mind that humans may be exposed to preservatives due to environmental contamination.Celem badań było porównanie cytotoksycznego działania parabenów (metylu i propylu), mogących stanowić zanieczyszczenie środowiska naturalnego, na wczesne oraz późne pasaże fibroblastów wyprowadzonych ze skóry człowieka. Badania wykonano na starzejących się diploidalnych liniach komórkowych: fibroblastach skórnych CCD-1136Sk (ATCC® CRL-2697TM). Do oceny cytotoksycznego działania zastosowano test MTT, który określa aktywność metaboliczną komórek oraz test pochłaniania czerwieni obojętnej oceniający integralność błon komórkowych (test NRU). Bardziej cytotoksyczny (osiągający niższe wartości IC50) dla badanych fibroblastów skórnych okazał się propyloparaben (PrPB), jednak w żadnym z testów nie stwierdzono spójnej tendencji zmiany wrażliwości komórek na badane parabeny w miarę ich starzenia się, która znalazłaby odzwierciedlenie w wyznaczonych wartościach IC50. Analizując natomiast przebieg krzywych zależności żywotności komórek od stężenia konserwantu stwierdzono, że przy narażeniu fibroblastów CCD-1136Sk na paraben propylowy nie zaobserwowano zróżnicowanej wrażliwości komórek późnych i wczesnych pasaży w żadnym z dwóch testów, natomiast narażenie fibroblastów skórnych na paraben metylowy oceniane testem NRU wskazało na silniejsze działanie konserwantu o stężeniu 50 i 200 μg/ml na komórki najwcześniejszego pasażu (nr 8) w porównaniu z kolejnymi pasażami tych komórek. Jednocześnie, związek o stężeniu 50 i 800 μg/ml był najmniej toksyczny dla komórek najpóźniejszego pasażu (nr 20). Przedstawione wyniki wskazują, iż badane parabeny stosowane w przemyśle kosmetycznym i farmaceutycznym mogą działać toksycznie na komórki skóry, nie wyklucza się także, że wraz z ich starzeniem się mogą być występować różnice w podatności na działanie cytotoksyczne. Konieczne zatem wydaje się uwzględnianie przy interpretacji wyników badań nad odziaływaniem substancji konserwujących na żywy organizm również możliwości odmiennej reaktywności komórek późniejszych i wcześniejszych pasaży. Nie należy ponadto zapominać o możliwości narażenia człowieka na substancje konserwujące wynikające z zanieczyszczenia środowiska naturalnego