Wykorzystanie metody wielokryterialnego wspomagania decyzji do oceny możliwości rewitalizacji cieków na terenach zurbanizowanych na przykładzie cieku Wierzbak

Revitalisation of even small watercourses in urbanised areas improves water retention conditions, while at the same time reducing the risk of flooding. It also contributes to improved condition or ecological potential of waters. Measures implemented to revitalise small urban watercourses are hindered by many obstacles. When selecting an optimal solution we need to refer to multiple-criteria methods. Considering the number of barriers and the need to search for the optimal solution this paper analyses the applicability of multiple-criteria decision-making method involving analytic hierarchy process (AHP) to assess potential for revitalisation of watercourses in urbanised areas. The investigations were conducted on the Wierzbak watercourse flowing in the northern part of the city of Poznań, which has been channeled in over 60% of its course and is discharged into the Bogdanka River (a left-bank tributary of the Warta) in an ouflow sewer. In order to analyse the problem in detail various barriers were investigated, e.g. ecological, planning, social, economic and engineering. The analyses were conducted for 6 variants. Based on the collected information and data the AHP method was applied to select the most advantageous solution to potential revitalisation of the watercourse. Analysis of the results showed that for 4 out of the 6 tested variants complete exposure of the watercourse would be the most advantageous option. In turn, ecological and social barriers were deemed to be the most important. The study confirmed applicability of the AHP method to solve such complicated decision-making problems.Rewitalizacja nawet niewielkich cieków na terenach zurbanizowanych poprawia warunki retencjonowania wody, wpływa także na zmniejszanie ryzyka powodzi. Przyczynia się również do poprawy stanu lub potencjału ekologicznego wód. Działania na rzecz rewitalizacji małych miejskich cieków napotykają na wiele barier. W wyborze optymalnego rozwiązania należy odwołać się do metod wielokryterialnych. Uwzględniając ilość barier i konieczność szukania rozwiązania optymalnego, w pracy przedstawiono analizę wykorzystania metody wielokryterialnego wspomagania decyzji AHP do oceny możliwości rewitalizacji cieków na terenach zurbanizowanych. Jako przykład wskazano ciek Wierzbak płynący w północnej części Poznania, który w ponad 60% został skanalizowany i w postaci kolektora uchodzi do rzeki Bogdanki (lewobrzeżnego dopływu Warty). W celu szczegółowego przeanalizowania problemu uwzględniono szereg różnych barier takich jak: ekologiczne, planistyczne, społeczne, ekonomiczne, technologiczne. Badania przeprowadzono dla 6 wariantów. Na podstawie zebranych informacji i danych wykorzystując metodę AHP został wykonany wybór najbardziej korzystnego rozwiązania potencjalnej rewitalizacji cieku. Analiza wyników wykazała, że dla 4 z 6 badanych wariantów całkowite odsłonięcie cieku było rozwiązaniem najbardziej korzystnym. Za najważniejsze uznano bariery ekologiczne i społeczne. Wykazano celowość wykorzystania metody AHP do rozwiązywania tego rodzaju skomplikowanych problemów decyzyjnych