Społeczna i gospodarcza pozycja rozwojowa krajów Unii Europejskiej

The purpose of this paper is to compare the social and economic development statuses of European Union countries in 2005 and 2016. The study relied on bilinear ordering with the use of positional TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution) approach. By applying these methods, it was possible to determine the development levels in social and economic fields, and in socio-economic development levels (six levels: from very low to very high). Furthermore, four main types of development status were identified: socially and economically beneficial; economically beneficial; socially beneficial; and socially and economically less beneficial. Central and Eastern European countries (including Poland in particular) witnessed a clear improvement in their development statuses in 2016 compared to 2005. In turn, countries experiencing clear deterioration primarily include Greece. In both years under consideration, Denmark and Luxembourg were the only countries to maintain a very high level of socio-economic development accompanied by a socially and economically beneficial development status. Eurostat data provided the empirical basis for this study.Celem pracy jest ocena i porównanie pozycji rozwojowej krajów Unii Europejskiej w latach 2005 i 2016 w aspekcie sytuacji społecznej i gospodarczej. W badaniach zastosowano porządkowanie biliniowe z wykorzystaniem pozycyjnej metody TOPSIS (Technique for Order Preference by Similarity to an Ideal Solution). Metody te pozwoliły na ustalenie poziomów rozwoju w dwóch sferach: społecznej i gospodarczej, a także na wyznaczenie poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego (6 poziomów – od bardzo niskiego do bardzo wysokiego). Wyróżniono też cztery główne typy pozycji rozwojowych: społecznie i gospodarczo korzystna, gospodarczo korzystną, społecznie korzystna oraz społecznie i gospodarczo mniej korzystna. Wyraźnie poprawiły pozycję rozwojową kraje Europy środkowo-wschodniej (szczególnie Polska) w 2016 w stosunku do 2005. Do krajów, które wyraźnie pogorszyły swoją sytuację można zaliczyć przede wszystkim Grecję. W obu badanych latach tylko Dania i Luksemburg osiągnęły i utrzymały bardzo wysoki poziom rozwoju społeczno-gospodarczego i jednocześnie ich pozycja rozwojowa była społecznie i gospodarczo korzystna. Podstawę empiryczną przeprowadzonych badań stanowiły dane pochodzące z Eurostatu