Wsparcie ze środków unii europejskiej zalesiania w Polsce – doświadczenia i efekty

The aim of the paper is to evaluate the effects of EU support for afforestation in Poland. The research concerns afforestation measures under three subsequent Rural Development Programmes: 2004-2006, 2007-2013, 2014-2020. The examined period covers the years between 2004 and 2018. The analysis indicated that during the examined years about 80,000 ha of land were afforested. Thanks to the measure, forest area in Poland increased by 0.87%. The highest effect of the measure was achieved under RDP 2004-2006. The share of afforested area under that RDP was estimated to be at nearly 50% of total afforested area and in the case of RDP 2007-2013 at 46.7%. Under the current RDP 2014-2020, the interest of eligible agents in the measure and results are very modest. The afforested area, after five years of the financial perspective, was thirteen times lower than during three years of RDP 2004-2006. Although a rather unambitious target was set under RDP 2014-2020 – support for 82,000 ha of afforested land – small interest in new afforestation under the measure will probably be a barrier for achieving the target. The modest result is caused by a few factors, such as terms of the measure or farmer interest in different forms of support for agricultural activity.Celem artykułu jest ocena efektów wsparcia ze środków Unii Europejskiej zalesiania w Polsce. Badanie dotyczyło wsparcia zalesiania gruntów oferowanego w trzech kolejnych programach rozwoju obszarów wiejskich (PROW): 2004-2006, 2007-2013, 2014-2020. Badany okres obejmował lata 2004- 2018. Analiza wykazała, że we wskazanym okresie zalesiono około 80 000 ha gruntów. Dzięki temu obszar lasów w Polsce wzrósł o 0,87% w stosunku do stanu z 2004 roku. Największy efekt tego działania miał miejsce w ramach PROW 2004-2006. Udział zalesionej w tym okresie powierzchni w całkowitej powierzchni zalesień w ramach trzech PROW wynosił niemal 50%, natomiast zalesionej powierzchni w ramach PROW 2007-2013 – 46,7%. Zainteresowanie działaniem zalesiania oferowanym w obecnie realizowanym PROW 2014-2020 jest niewielkie, a więc i efekty też są takie. W ciągu pięciu latach funkcjonowania tego PROW zalesiono obszar trzynastokrotnie mniejszy niż podczas trwającego trzy lata PROW 2004-2006. Chociaż w PROW 2014-2020 postawiono raczej mało ambitny cel – wsparcie zalesień 82 000 ha, małe zainteresowanie nowymi nasadzeniami może być barierą w osiągnięciu tego celu. Skromne efekty są wynikiem splotu działań takich czynników, jak warunki uzyskania wsparcia oraz zainteresowanie rolników różnymi konkurencyjnymi w stosunku do zalesiania programami wsparcia działalności rolniczej