The principles of establishing the rules of non-preferential origin of goods for customs and tax purposes in the EU

Problematyka badawcza artykułu koncentruje się na regułach ustalania niepreferencyjnego pochodzenia towarów, które stanowi podstawę do określania zobowiązań celno-podatkowych w obrocie gospodarczym. Jest to zagadnienie niezwykle skomplikowane na gruncie regulacyjnym, stwarzające liczne problemy osobom uczestniczącym w międzynarodowym obrocie towarowym. O ile pierwsze kryterium stosowane w tej regule i oparte na zasadzie towarów całkowicie uzyskanych w jednym państwie lub na jednym terytorium bądź towarów tam wyprodukowanych właściwie nie sprawia znacznych trudności, o tyle zastosowanie w praktyce drugiego kryterium, opartego na poddaniu towaru ostatniemu, istotnemu, ekonomicznie uzasadnionemu przetworzeniu lub obróbce w co najmniej dwóch państwach, wiąże się z dużymi problemami. Na arenie międzynarodowej nie ma jednolitych zasad w tym zakresie, mimo że istnieje Porozumienie w sprawie reguł pochodzenia, które stanowi integralną część umowy międzynarodowej Światowej Organizacji Handlu (World Trade Organization – WTO)1. Porozumienie to określa tylko zasady ogólne. Rozpoczęty w 1995 r. proces harmonizacji tych reguł na razie nie doczekał się finalizacji i każde państwo może stosować własne niepreferencyjne reguły pochodzenia w momencie dopuszczenia do swobodnego obrotu.The research issue of this article focuses on the rules of non-preferential origin of goods, that constitutes the basis to determine the customs and tax obligations in trade turnover. This is an extremely sophisticated question on a regulatory basis, which causes numerous problems to parties involved in international trade dealing. Whereas the first criterion, applied in this rule and founded on the principle of goods wholly obtained in one country or territory or manufactured therein, does not, in principle, cause any significant difficulties, the second criterion, founded on the fact that the good underwent its last, substantial and economically-justified processing or working, in at least two countries, causes an essential problem in practical application. There are no uniform principles within this scope in international arena, despite the existence of the Agreement on rules of origin, that constitutes an integral part of the international WTO agreement. This Agreement proclaims the general rules only. The harmonization process of these rules, started in 1995, is still in progress and has not been finalized yet and as a consequence, each country may apply its own, non-preferential rules of origin of good at the moment of release for free circulation