Surface properties of humic acids extracted from soil fertilized with sewage sludge and vermicompost

Analizowano izotermy adsorpcji pary wodnej oraz wyznaczono wielkości powierzchni właściwej kwasów hu mi nowych i frakcji fu twok wąsów ¡3-humusu. Kwasy humusowe wydzielono z gleby brunatnej kwaśnej, wytworzonej z piasku słabo gliniastego w 4 lata po zastosowaniu osadu ściekowego i wermikompostu w dawkach 30, 150, 600 Mg ha1. Kontrolę stanowiła gleba nienawożona i nawożona obornikiem w dawce 30 Mg ha"1. Kwasy huminowe wysc- parowano metodą Schnitzera, a w nadsączu po ich wydzieleniu, metoda Stevensona strącono frakcje fulwokwasów P-humus. Uzyskane wyniki wskazują, że zastosowane substancje odpadowe wpłynęły modyfikująco na wielkość adsorpcji pary wodnej przez kwasy humusowe. W przypadku kwasów huminowych było to zwiększenie adsorpcji, a dla frakcji fulwokwasów ¡3-humusu zmniejszenie. Powierzchnia właściwa frakcji p-humusu jest znacznie większa niż kwasów huminowych. Na obniżenie wielkości powierzchni właściwej analizowanych kwasów humusowych wpłynęła najwyraźniej dawka 600 Mg ha"1 osadu ściekowego.Isotherms of water vapour adsorption were analyzed and specific surface area of humic acids and fractions of P-humus fulvic acids were determined. Humic acids were separated from soil 4 years after using sewage sludge and vcrmicompost in doses of 30, 150, 600 Mg haˉ1. The control was the nonfertilized soil, as well as the soil fertilized with manure in the dose of 30 Mg haˉ1. Humic acids were separated using Schnitzers method, while after their separation, fractions of p-humus fulvic acids were precipitated in the supernatant using Stevensons method. The obtained results indicate that the used waste substanccs had a modifying effect on the magnitude of vapour adsorption by humic acids. In the ease of humic acids it was an increase of adsorption, while tor fractions of β-humus fulvic acids, the adsorption decreased. The specific surface area of P-humus fractions is much greater than the one of humic acids. The decrease of the specific surface area of the analyzed humic acids was influenced most significantly by the dose of 600 Mg haˉ1 of sewage sludge