Przestrzenne zróżnicowanie kapitału ludzkiego obszarów wiejskich województwa zachodniopomorskiego. Typologia powiatów

Niniejszy artykuł podejmuje problematykę dotyczącą zagadnienia kapitału ludzkiego i jego przestrzennego rozmieszczenia na obszarach miejskich w woj. zachodniopomorskim. Bazując na wybranych cechach z obszaru: rynek pracy, aktywność gospodarcza i jakość, podjęto próbę wyodrębnienia grup obiektów charakteryzujących się podobnym poziomem kapitału ludzkiego. W badaniu wykorzystano wybrane metody hierarchizacji i klasyfikacji obiektów wielocechowych. Do przeprowadzenia hierarchizacji obszarów wiejskich wykorzystano metodę sum standaryzowanych. Następnie przeprowadzono grupowania obiektów w oparciu o aglomeracyjną metodę Warda. Przeprowadzona diagnoza miała umożliwić udzielenie odpowiedzi na pytanie o stopień zdywersyfikowania przestrzeni wiejskiej woj. zachodniopomorskiego pod względem zasobów kapitału ludzkiego oraz zidentyfikować kluczowe determinanty tego zróżnicowania. Dodatkowo podjęto próbę ustalenia, czy istnieją, a jeżeli tak, to jakie, prawidłowości w rozkładzie przestrzennym kapitału ludzkiego w tym regionie Polski. W podjętej analizie podstawową jednostką badawczą był powiat. Za obszary wiejskie zgodnie z kryterium administracyjnym rozumie się gminy wiejskie i wiejsko-miejskie. Przyjęto hipotezę o istniejącym silnym zróżnicowaniu przestrzennym badanych obszarów głównie na linii peryferia – regionalne i subregionalne ośrodki rozwoju. Uzyskane wyniki pozytywnie weryfikują przyjęte założenia. Wskazują także na istniejące zróżnicowanie badanych obiektów na linii wschód–zachód, oraz wyraźny korzystny dla rozwoju kapitału ludzkiego wpływ czynnika lokalizacji. Źródłem danych był Bank Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego.This article approaches the issues related to the subject of the human capital and its spatial distribution in the rural areas of the West Pomeranian voivodeship. Based on the selected features of the region: labour market, economic activity and quality, an attempt was made to distinguish the groups of objects characterised by a similar level of human capital. Selected methods of hierarchisation and classification of multi-featured objects were used for the research. The standardised sums method was employed in order to provide the typology of the rural areas. Object grouping was conducted based on Ward’s method. The diagnosis was meant to allow for an answer to the question regarding the level of the diversification of the rural areas of the West Pomeranian voivodeship in relation to the human capital resources as well as to identify the key modes of this diversity. In addition, an attempt was made to establish whether there are any regularities in the spatial distribution of the human capital in this region of Poland, and if so – to specify them. The base research unit in the analysis was the district (powiat). In accordance with the administrative criterion, rural areas are understood as rural and rural-town communes (gminas). The assumed hypothesis was that there is a significant spatial diversity among the researched areas mainly on the outskirts – regional and sub-regional development centres axis. The results obtained from the research confirm the initial assumptions. They also indicate the diversity of the researched objects on the east-west axis, as well as the distinct positive influence of the factor of localisation on the development of the human capital. The source of the data was the Local Data Bank of the Central Statistical Office