Participation of residents in the management of the municipality

Jedną z fundamentalnych zasad ustrojowych państwa polskiego jest zasada społeczeństwa obywatelskiego. Nie jest ona bezpośrednio zapisana w Konstytucji, ale wynika z innych zasad: wolności zrzeszania się, pomocniczości, republikańskiej formy państwa. Zawiera nakaz wprowadzenia takich mechanizmów zarządzania państwem, aby zwłaszcza na najniższym szczeblu – w gminie – mieszkańcy mieli realną możliwość skutecznego udziału w rozwiązywaniu wspólnych problemów. Szczególne znaczenie mają kompetencje i działania samorządów lokalnych. Kompetencje samorządu gminnego nie budzą zastrzeżeń, szczególnie ważny jest sposób jego działania. Podstawowym warunkiem jest jawność i pełna informacja o prawach publicznych. Do form partycypacji należy zaliczyć nie tylko tradycyjne instytucje demokracji bezpośredniej (jak referendum, obecnie także tzw. budżet obywatelski), ale też formy niewładczego oddziaływania (jak inicjatywa w sprawie podjęcia uchwały rady, konsultacje społeczne), które są obecnie wystarczająco rozwinięte. Problemem jest głównie przekonanie mieszkańców, że ich aktywność może być skuteczna i że warto korzystać z istniejących możliwości prawnych. Trzeba jednak też pamiętać, że partycypacja musi być utrzymana w pewnych granicach, których przekroczenie spowoduje skutki negatywne.One of the basic political principles of the Polish state is the principle of civil society. It is not directly enshrined in the constitution, but is based on other principles: freedom of association, subsidiarity, a republican form of state. It provides for the introduction of state management mechanisms in such a way that, especially at the lowest level – in the municipality – residents have a real opportunity to participate effectively in solving common problems. The competences and actions of local authorities are particularly important. The competences of the municipality’s self-government do not raise any objections, especially their implementation is important. Transparency and full public information is essential. Participation includes not only traditional institutions of direct democracy (such as a referendum or a relatively new “citizens’ budget”), but also forms of soft influence (e.g. initiative to adopt a Council resolution, public consultation). These forms are now, in principle, sufficiently developed. Nowadays, the problem is first of all to convince the public that individual activity can be effective and that it is worth using the existing legal possibilities. It should also be borne in mind, however, that participation must be kept within certain limits, the exceeding of which will lead to negative effects