Wpływ selenu na przemiany azotu u drożdży Saccharomyces cerevisiae i Candida tropicalis

Selenite in the applied concentration changed the protein content in yeast dry mass only slightly in comparison to control cultures containing only sulfur. It increased, however, the free aminoacid fraction content in yeast cells and affected the quantitative composition of aminoacids. This effect, as compared to control, was more pronounced in Candida tropicaiis than in Saccharomyces cerevisiae. The increase of the content of aminoacids and changes in their proportions may indicate that selenium affects protein synthesis in yeast cells and that it may be incorporated into organic combinations, namely cystine and methionine analogs.Przebadano wpływ różnych dawek seleninu sodu na plon białka drożdży Saccharomyces cerevisiae i Candida tropicalis oraz zawartość w nich wolnych i związanych aminokwasów, jak również aminokwasów zawierających selen. Hodowle prowadzono przez 15 h w propagatorach o pojemności 10 dm³. Drożdże trzykrotnie pasażowane na pożywce pozbawionej źródła siarki i selenu wprowadzano do podłoży zawierających związki siarki (hodowle kontrolne) oraz bez siarki, ale ze zmiennymi, ilościami selenu (0,1, 2,3 μg Se/cm³ podłoża). Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że selenin sodu w stężeniu 1, 2 i 3 μg Se/cm³ podłoża obniżał plon białka drożdży (rys. 1), ale w niewielkim stopniu zmieniał zawartość białka w suchej masie drożdży. Zawartość azotu aminowego w hydrolizatach białkowych badanych drożdży ulegała pod wpływem selenu obniżeniu natomiast obserwowano znaczny wzrost zawartości azotu aminowego frakcji wolnych aminokwasów w porównaniu z hodowlami kontrolnymi (tab. 1). Zależności te potwierdziła również analiza elektrochromatograficzna (rys. 2 i 3). Skład jakościowy wolnych aminokwasów zawartych w komórkach badanych szczepów drożdży we wszystkich kombinacjach był podobny. Stosowane dawki selenu nie wpływały w większym stopniu na zróżnicowanie procentowego składu aminokwasów hydrolizatu drożdży S. cerevisiae, natomiast wywierały znaczny Wpływ na procentowy skład aminokwasów hydrolizatów drożdży Candida tropicalis. Podobnie w składzie procentowym wolnych aminokwasów stwierdzono, pod wpływem badanych stężeń selenu większe zmiany u drożdży C. tropicalis niż S. cerevisiae. Wzrost zawartości wolnych aminokwasów w drożdżach oraz zmiana w ich wzajemnych proporcjach (tab. 3 i 4) mogą świadczyć o tym, że selen wpływał na procesy syntezy białek komórkowych. Selen może być wbudowywany w połączenia organiczne będące analogami cystyny i metioniny (tab. 2, rys. 4 i 5)