Kultura dialogu w dobie nacjonalistycznego wzmożenia. Wokół zaangażowanego charakteru myśli Zygmunta Baumana

This article contains an analysis of the engaged nature of Zygmunt Bauman’s writings, with particular emphasis on his last works. It focuses on his critical analysis of the rise of nationalism and his alternative vision of a “culture of dialogue.” The text is divided into three parts. The first contrasts Bauman’s fusion of the denotative and conative functions of language with different strategies of engaged anthropology. The next addresses Bauman’s evolving idea of dialogue as a way of deepening understanding between different ways of seeing the world and of working out solutions to social problems. The last part considers Bauman’s idea of developing responsibility for the contemporary condition based on a desire to increase mutual understanding and cooperation (the “culture of dialogue”). The text attempts to assess this strategy of resistance against the contemporary rise of nationalism.Artykuł poświęcony jest analizie zaangażowanego charakteru twórczości Zygmunta Baumana, ze szczególnym uwzględnieniem jego ostatnich prac, skoncentrowanych na krytycznej analizie nacjonalistycznego wzmożenia oraz kreśleniu alternatywnej dla tego procesu wizji „kultury dialogu”. Tekst został podzielony na trzy części. W pierwszej realizowane przez autora Płynnej nowoczesności zespalanie denotatywnej i konatywnej funkcji języka zostało skonfrontowane ze strategiami podejmowanymi w ramach antropologii zaangażowanej. Kolejna poświęcona jest analizie ewolucji wizji dialogu w twórczości Baumana, jako sposobu na pogłębienie zrozumienia między różnymi sposobami widzenia świata, a zarazem wspólnotowe wypracowywanie rozwiązań dla istniejących problemów. W ostatniej części tekstu analizie poddane zostały rozpoznania socjologa dotyczące potrzeby rozwijania odpowiedzialności za współczesną kondycję, czego wyrazem miałoby być budowanie „kultury dialogu” opartej na dążeniu do pogłębiania wzajemnego porozumienia i współpracy. Tekst zawiera próbę oceny tak rozumianej strategii oporu względem współczesnej sytuacji nacjonalistycznego wzmożenia