The Size and Composition of Households in Siemiatycze in 1807

Celem artykułu jest poznanie charakterystyki rodzinnych gospodarstw domowych mieszkańców Siemiatycz, uzyskanie odpowiedzi na pytanie, jaki był ich dominujący model oraz jak kształtowała się obecność różnych kategorii domowników – krewnych, służby i komorników. Dzięki temu możliwe będzie włączenie się w dyskusję nad geografią europejskich struktur gospodarstw domowych. Przyjęty w nauce model dzieli Europę na dwie strefy: zachodnią i wschodnią, do których później wprowadzono modyfikacje. W strefie zachodniej dominowało gospodarstwo proste z dużym udziałem służby i komorników, a we wschodniej, do której zaliczają się wschodnie tereny ziem polskich, gospodarstwo złożone funkcjonujące zasadniczo bez najemnych pracowników fizycznych. Podstawę badań stanowi rękopiśmienny spis parafii rzymskokatolickiej z 1807 roku. Z przeprowadzonych analiz wynika, że w Siemiatyczach, pomimo usytuowania na wschodzie obecny był zasadniczo model form rodzinnych typowy dla Europy Zachodniej. Gospodarstwa proste stanowiły większość (74%), a wielorodzinne występowały rzadko (7%).The article has been written to reveal the main features of households of Siemiatycze with their dominant model and the presence of various categories of household members – relatives, servants and lodgers. In that way it will be possible to join the discussion on the geography of the European structure of households. According to the accepted model Europe is divided into two spheres: western and eastern; the model has been later modified. In the western sphere the dominant household has been simple with high participation rates of servants and tenants; and in the eastern sphere – eastern part of Poland belongs to that sphere – the dominant households were elaborate, generally without hired blue-collar workers. The source basis for the research has been a hand-written list of Roman Catholic parishes of 1807. After analysing the sources it has turned out that in Siemiatycze, in spite of the village being situated in the eastern sphere, the dominant model of households was the one typical of Western Europe. Simple households were in the majority (74%), and multi-family households were rare (7%)