Conditions for Organization an External Ouality Review System in Polish Higher Education

Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego przy Uniwersytecie Warszawskim zostało wytypowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej do koordynacji tematu, którego realizacja miała doprowadzić do sformułowania propozycji alternatywnych rozwiązań problemu oceny jakości kształcenia w polskim szkolnictwie wyższym oraz struktur organizacyjnych, w których ów proces miałby się dokonywać. Prezentowane w tym artykule założenia do utworzenia instytucji zajmującej się problemem jakości kształcenia na szczeblu krajowym powstały w wyniku realizacji projektu sponsorowanego przez EC/TEMPUS w roku akademickim 1994/95. W trakcie realizacji projektu wykorzystano różne materiały i formy gromadzenia danych. Za punkt wyjścia przyjęto analizę stanu szkolnictwa wyższego w Polsce oraz przyjętych po 1989 r. rozwiązań legislacyjnych: ustaw, uchwał, a także dokumentów określających wewnętrzne zasady funkcjonowania uczelni. W kwestiach nie uregulowanych w ustawach informacji o uczelniach dostarczały statuty oraz inne dokumenty: regulaminy studiów, zarządzenia, uchwały itp. Jako ważne źródło informacji potraktowane zostały spotkania, seminaria oraz konferencje krajowe i zagraniczne, poświęcone różnym aspektom zapewniania jakości kształcenia na poziomie instytucji szkolnictwa wyższego bądź kierunków studiów. Próbę określenia poziomu zaangażowania polskich uczelni w proces samooceny jakości kształcenia podjęto na podstawie badań ankietowych, którymi zostały objęte uczelnie podległe Ministerstwu Edukacji Narodowej, akademie medyczne oraz niepaństwowe szkoły wyższe. Do opisu sytuacji w polskich uczelniach wykorzystano ponadto wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w 1993 r. przez Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego Uniwersytetu Warszawskiego na reprezentacyjnej próbie nauczycieli akademickich. Badania dotyczyły strategii przystosowawczych uczelni do zmian ustrojowych zachodzących w naszym kraju. Projekt zrealizowano we współpracy z przedstawicielami polskiego środowiska akademickiego, a także ekspertami - realizatorami oraz twórcami systemów oceny jakości kształcenia w szkolnictwie wyższym Francji, Holandii i Wielkiej Brytanii (Anglia i Szkocja).The Centre for Science Policy and Higher Education at University of Warsaw was singled out by the Ministry of National Education - as the Polish co-ordinating institution - to investigate a subject whose realization will lead to the formulation of alternative Solutions to the problem of quality evaluation in Polish higher education and the organizational structures in which this process would take place. The following attempt to formulate the terms of reference for establishment of an institution responsible for quality of higher education at the national level is the result of realization of a project which received an ECATEMPUS grant for the 1994/95 academic year. Realization of the project was based on various materials and forms of data collection. The starting point taken was an analysis of the condition of higher education and legislation passed in Poland after 1989 - acts, resolutions and documents determining the internal operating procedures of higher education institutions. The basic source of information about higher education institutions in questions not regulated in the Higher Education Act consisted of statutes as well as other documents - rules and regulations of studies, ordinances, resolutions, etc. An important source of information were meetings, seminars and national and foreign conferences devoted to various aspects of quality assurance at the institution or faculty levels. Two seminars also constituted successive stages of the project completion. Questionnaire surveys were made of institutions under the Ministry of National Education, medical schools and non-state higher education institutions in an attempt to determine the degree of involvement of Polish higher education institutions in the self- -assessment. In addition, the results of questionnaire surveys carried out in 1993 by the Centre for Science Policy and Higher Education on a representative sample of academic teachers were used in the description of the situation in Polish higher education institutions. The studies concerned the adaptation strategies in place in Polish higher education institutions. The project was realized in co-operation with representatives of the Polish academic community and with experts - realizers and authors of higher education quality assessment systems in France, the Netherlands and Great Britain (England and Scotland)