Filary narodowej poezji: głos Gérarda de Nervala w debacie o początkach francuskiej literatury

The article discusses the Gérard de Nerval’s voice in the debate on the sources and origins of French national literature. The main subjects of analysis are two of his articles from 1830, the prefaces to choice of poems of Ronsard, Du Bellay, Baïf, Belleau, Du Bartas, Chassignet, Desportes, and Régnier, as well as to selection from German poetry. In the light of the dispute in the second half of the eighteenth and the beginning of the nineteenth century over the greater importance of trouvères or troubadours as the fathers of national literature, Nerval’s position is less rigid and lacking pathos. He recalls the medieval noble and folk literature, one which is the product of chivalric culture unifying many groups and the other, “Gallic” which does not include a large part of the nation but which goes deeper into it and is more emotional in its expression. In the second type he mentions less popular occasional genres, for instance farces, fabliaux, facetiae and puts them as the examples of literature “from the heart of France”, “capable to inspire” and “to supply great ideas”. This type encompasses the sacred and profane, the multilingual, the seriousness of spiritual themes along with pure comedy. All these qualities according to Nerval reflect the French spirit and may be the sources of revival for true French romantic poetry.Artykuł przedstawia głos Gérarda de Nervala w dyskusji o źródłach i początkach francuskiej literatury narodowej. Przedmiotem analizy są dwa artykuły z 1830 r., wstępy do Choix des poésies de Ronsard, Du Bellay, Baïf, Belleau, Du Bartas, Chassignet, Desportes, Régnier oraz Poésies allemandes. W kontekście sporu o wyższość truwerów lub trubadurów jako „ojców współczesnej literatury” i „wychowawców narodu”, który toczył się ostatnich dziesięcioleciach XVIII i na początku XIX wieku, stanowisko Nervala jawi się jako budujące mosty między zwaśnionymi stronami, oryginalne i wyzbyte niepotrzebnego patosu. Nerval przypomina, że w średniowiecznej literaturze francuskiej można dostrzec dwa prądy: „rycerski”, na który składają się m.in. powieści, poematy alegoryczne, ballady, oraz „galijski”, który przejawia się np. w misteriach, moralitetach, farsach i facecjach. Taka literatura, łącząca sacrum i profanum, różne języki, śmiech z nauką, oddaje zdaniem Nervala ducha narodu i w niej tkwią źródła odrodzenia francuskiej poezji