On the semantic capacity of chosen words and expressions in different contexts and their connotations

Można zastanowić się nad różnymi sposobami budowania wieloznaczności. Jednym sposobem będzie użycie homonimów, skojarzeń, sugestii, nawet cytatów. Drugim zaś odwrotnie – „nie mówienie”, czyli „przemilczenie”. Pierwszy wydaje się bardziej konkretny, wręcz słownikowy, drugi jedynie intuicyjny, wymykający się próbom naukowego opisu. Zarówno homonimiczna gra słów, czy przywoływanie dalekich skojarzeń i inne ars poetica wykorzystywane, jako ozdobnik w japońskiej literaturze pięknej, jak i przemilczenie pozwalają odbiorcy na wielorakie rozumienie skąpego obrazu. Fascynujące jest to, że Cyprian Kamil Norwid tworzył według podobnego klucza, nie tylko w aspekcie estetycznym, ale podnosił wartość milczenia, jako postawę etyczną. Podobny w tym był do japońskich twórców okresu średniowiecza (w. XII-XVI) i nowożytności (w. XVII-XIX). Poetyka milczenia uważanego za część mowy, przemilczenia, niedomówienia, paraboli, elipsy, znaku, dalekiej aluzji, tak charakterystycznych dla sztuki Norwida – jak pisze Krzysztof Andrzej Jeżewski – w zadziwiający sposób, bez modyfikacji opisuje także sztukę słowa w kontekstach japońskiej literatury. Wieloznaczność rodzi się z milczenia – może brzmi to paradoksalnie, okazuje się jednak możliwe.Many ways of building ambiguity can be enumerated. One of the ways is to use homonyms, associations, suggestions, or even quotes. Another way is „not to say anything” or „be silent about it”. The first way seems more concrete, even dictonary-like. The other is more intuitive and difficult to attempt to describe in a scientific manner. Both the homonymy-based language game or recalling distant associations as well as other ars poetica used as decorations in the Japanese literature or not saying something allow the reader to understand the simple image in a myriad of ways. It is fascinating that Cyprian Kamil Norwid created his works in the same style not only in the aesthetical aspect but he also raised the value of silence as an ethical basis. He was similar in this respect to the Japanese artists of the late Medieval period (XII-XVI c.) and the modernity (XVII-XIX century). The poetics of silence considered as part of speech, silence, understatement, parabole, elipse, symbol, allusion, typical for Norwid – according to Krzysztof Andrzej Jeżewski – surprisingly, without modifications allow to describe Japanese literature. Ambiguity is born out of silence – although it may sound as a paradox, it turns out to be possible